Sinds ik Dila Yesilgöz bij Buitenhof in debat zag met Gloria Wekker, kan ze niet meer stuk bij mij. Gloria Wekker gleed op dat moment van het voetstuk waar ik haar in ieder geval nooit opgezet had. Ik heb zelden voor het oog van de televisie een hoogleraar zo verschrikkelijk zien afgaan als Gloria Wekker op dat moment. Ze kon zich eigenlijk alleen nog maar uit haar benarde situatie redden door een laatdunkende toon aan te slaan tegen Dila Yesilgöz: ‘Ach meisje, ik zal jou eens vertellen hoe of het zit met het racisme in Nederland’. Ik zat te kijken en voelde mijn tenen krommen. Dila Yesilgöz is van de VVD, niet eens mijn kleur, maar toch, als ik op iemand zou moeten stemmen van de VVD dan wist ik op wie…
Dat Dila Yesilgöz tegenover Gloria Wekker zat bewees al het ongelijk van Wekker. Dila Yesilgöz is namelijk een knappe blanke dame met lang donkerblond haar. Ze zou zo maar in Tietjerkstradeel of Kloosterburen of Diemen of Amsterdam geboren kunnen zijn. Ook haar ouders hadden, gezien haar huidskleur, hier gemakkelijk geboren kunnen zijn. Maar dat zal vast niet zo zijn want alleen haar naam al doet een Turkse achtergrond vermoeden. Maar dat is maar een vermoeden. Voor hetzelfde geld heeft Dila Yesilgöz een moeder die destijds gevlucht is uit Bosnië en is haar vader een Koerd…wie zal het zeggen. Het brengt ons wel bij de vraag: Wat is precies de blanke Nederlander waar Gloria Wekker het over heeft? Wat is er na vierhonderd jaar roeren en mengen over van die blanke Nederlander waar ze het over heeft? Wat is er na al die kruisbestuiving over van die cultuur van kolonialisme en slavenhandel? Wat heeft dat nou precies te maken met hoe wij ons op dit moment allemaal tot elkaar verhouden? Gloria Wekker doet daar ferme uitspraken over die als racistisch overkomen; het feit dat je een blank huidje hebt, bepaalt hoe racistisch je bent, lijkt Gloria Wekker te beweren.
Lijkt. Want wat ik weet van haar theorie, zijn interpretaties van anderen. Zelf heb ik haar boek ‘White innocence’ niet gelezen. Dat wilde ik wel want meteen na die beruchte uitzending van ‘Buitenhof’ ging ik naar een grote boekverkoper op het web en zocht haar boek op. Voor zo’n boek vond ik het onbetaalbaar. De exacte prijs kan ik me niet herinneren, maar het was zeker twee keer zoveel als wat ik normaal uitgeef aan een boek. Bovendien alleen de papieren variant. Papieren boeken staan bij mij vooral stof te vangen; ik heb het liefst bits en bytes. Leest ook veel prettiger dan met zo’n bonk papier in je hand. Zat er dus niet in om haar boek te lezen.
Vandaag veegt Heleen Mees de vloer aan met Gloria Wekker. Ze heeft haar boek net gelezen en vertelde dat het, waarschijnlijk onder druk van de zwarte Pietendiscussie, opnieuw was uitgegeven. Mees had het over ‘Witte onschuld – paradoxen van kolonialisme en ras’… Dat klinkt Nederlands. Dat deed mij terugkeren naar de webshop waar ik destijds zo faalde en jawel hoor: Gloria Wekkers hoofdwerk in een Nederlandse vertaling en verkrijgbaar als e-book. Voor het luttele bedrag van een tientje. Wekker is ietsje rijker geworden…door mij! Nu hoef ik dat boek alleen nog maar te lezen!