Wat heb ik allemaal fout geïnterpreteerd?

In het Algemeen Dagblad van afgelopen zaterdag staat een artikel dat mij weer het vertrouwen geeft dat er ondanks alle ellende die laatste tijd gepasseerd is via #metoo, toch ook hoop is dat alles beter kan. Het gaat om de kracht van het individu en niet zozeer om de kracht van mannen en vrouwen in zijn algemeenheid. Het artikel van Carla van der Wal vertelt het verhaal van Thordis Elva en Tom Stranger. Het begint in de jaren negentig en speelt zich af op IJsland. Thordis is dan zestien en valt als een blok voor de twee jaar oudere Australische uitwisselingsstudent Tom Stranger. Ze worden verliefd en samen gaan ze naar een kerstbal. Thordis drinkt daar voor het eerst van haar leven rum. Dat valt helemaal fout. Tom is zo lief om zijn zieke meisje naar huis te brengen. Bij haar thuisgekomen, in haar meisjeskamer in haar eigen bed blijkt Tom minder lief en verkracht hij haar. Daarna stilte. Zij lijdt en hij is weer naar Australië. Ze blijft lijden onder wat er met haar gebeurd is. Ze zint op wraak. Ze zint op genoegdoening. Ze is vanbinnen kapot. Ze denkt dat ze schuldig is, want zij had toch teveel gedronken?

Op een dag besluit ze hem jaren na de verkrachting een brief te schrijven waarin ze vertelt wat hij haar aangedaan heeft. Die brief komt bij hem aan als een mokerslag. Hij leed aan een getroebleerde geest want ook hem was de verkrachting niet in de koude kleren gaan zitten. Hij was er zich heel erg van bewust dat hij haar iets aangedaan had. Dat hij fout zat. Heel erg fout. Op dezelfde manier waarom zij zich medeschuldig voelde aan haar verkrachting (ze had gezopen) wist hij niet hoe hij het kon goedmaken (en dat kon natuurlijk ook niet zomaar). Thordis Elva en Tom Stranger beantwoordde haar brief en daarna volgde een correspondentie van jaren waarin de wandaad van destijds tot op het bot werd besproken. Maar, zo dachten ze, dat gesprek blijft betrekkelijk veilig zolang je achter je eigen computer zit en je de woorden via cyberspace naar elkaar verzendt. Daarom besloten ze tot een ontmoeting. Ze rekende uit wat zo ongeveer het midden was tussen IJsland en Australië en spraken in Zuid-Afrika af. Daar spraken ze een week met elkaar. Toen pas ontstond er een soort vergeving en konden ze verder gaan met hun leven. Thordis schreef een boek over dit alles en samen gaven ze een TED-speech. Ik was diep onder de indruk.

Gisteren wandelde ik met Josien door het Westerpark en vertelde over de Thordis-Tom zaak en hoeveel indruk dat op mij gemaakt heeft en ondertussen kwam het schrijnende verhaal van Saskia Noort boven. Haar was iets dergelijks overkwam toen ze zelfs nog twee jaar jonger was dan Thordis. Ik vertelde Josien hoe ongemakkelijk ik me over het verhaal van Saskia Noort voelde. Nee, ik ben geen dader, geen verkrachter, heus niet, daar gaat het niet om. Ik voelde me klote omdat ik dat wat Saskia Noort overkwam hoogstwaarschijnlijk in die tijd niet als verkrachting had herkend en hoewel ik natuurlijk graag achteraf de held had willen zijn die haar van d’r belager verlost had, ik dat zeer waarschijnlijk niet had gedaan. Ik had niet gezien dat het foute boel was. Terwijl het absoluut zeker wel zo was. Met terugwerkende kracht voel ik me daar rottig over. Dat terwijl ik er niet bij was en dus zeker niet gezien heb. Als ik goed naar de jongen kijk die ik toen was dan was ik vooral jaloers op jongens die zoveel gedaan kregen van meiden. Dus komt bij mij de vraag op: Wat heb ik wel gezien maar fout geïnterpreteerd?

Ondertussen gun ik Saskia Noort zo graag een Tom Stranger!