Met toenemend afgrijzen kijk ik naar de film Bean; The Ultimate Disaster Movie. Het gaat om de vernietiging van het schilderij Whistler’s Mother van de Amerikaanse schilder James MacNeill Wistler. Dat schilderij zou in Londen hangen (mochten die Britten willen!). De Britten zouden samen met de Amerikanen hebben besloten dat Whistler’s Mother weer naar huis moest; naar Amerika dus. Door een droevige speling van het lot wordt Mister Bean aangesteld als bewaker van het schilderij. Op het moment dat Bean het schilderij bestudeert moet hij niezen en een klodder komt in het gezicht op het schilderij terecht. Met zijn zakdoek probeert hij de klodder weg te vegen. Maar er is een pen gebroken in zijn zak dus in plaats van dat de klodder weg gaat, ontstaat er een inktvlek op het gezicht. Vervolgens vindt Bean schoonmaakspul. Dit lost niet alleen de inkt op, maar ook de verf. Op de plek van het opgeloste gezicht van Wistler’s Mother tekent Bean met ballpoint het gezicht. Het schilderij is voor eeuwig vernietigd. Het publiek houdt hij voor de gek met een reproductie.

Iets zo kostbaars kapot maken. Ik kan daar niet goed tegen en ik heb altijd de neiging om de film af te zetten. Ik merk dat ik me ook een beetje beledigd voel omdat ik de neiging heb om me met het publiek te vereenzelvigen; alsof wij (ik dus) niet het verschil zouden kunnen zien tussen een reproductie en het origineel! Er moest een eind aan de film gebreid worden, denk ik. Een andere oplossing was nauwelijks mogelijk omdat niemand een zo ernstig beschadigd schilderij kan herstellen.

In het Musee d’Orsay, gingen mijn zoons meteen op zoek naar Whistler’s Mother. Toen we een broodje zaten te eten, vertelden ze dat het er rustig en ongeschonden bijhing. Geen reproductie, konden ze me vertellen. Het is gelukkig maar een film waarin het doek wordt beschadigd.

Alleen in de film? Nee dus. Vandaag lees ik in de krant dat acht medewerkers van het Egyptisch Museum voor de rechter zijn gebracht. Je zou haast verwachten dat onder hen iemand is die naar de naam Bean luistert. In de zaal met het gouden masker van Toetanchamon voerden ze een reparatie uit aan de verlichting. Op de een of andere manier deden ze iets stoms waardoor de baard los ging van de rest van het masker. Ik stel me zoiets voor als, ze konden net niet bij de lamp en om iets hoger te komen gingen ze op het puntje van de baard staan… Ze moeten hevig geschrokken zijn: Zo’n uniek beeld waar de hele wereld naar komt kijken… De medewerkers hebben een tube lijm gepakt en die baard er weer aangeplakt. Maar ze gebruikte te veel lijm en de lijm bubbelde uit de lijmnaad. Met een schaar hebben ze de lijmresten verwijderd…en deeltjes van het masker gekrabd…

Wat ben ik blij dat ik daar niet bij was, bij dat krabben; ik had het niet overleefd.