Uit Azië kwam niet veel, qua film. Destijds was het de Japanse cinema die Azië vertegenwoordigde. Ik had het idee dat Bollywood alles bepaalde in Azië en dat Japan het enige land was waar de filmkunst enigszins westers was en voor ons te pruimen. Ik was gek op de films van Akira Kurosawa. Natuurlijk was er een cultuurschok, maar een schok die te overwinnen was. Mijn eerste film die ik zag was Dodeskaden. Alleen de titel was al fascinerend. Daarna natuurlijk gesmuld van The Seven Samourai. Dat was dus voor mij de Aziatische filmkunst. En toen was daar ineens Het Rode Korenveld van Zhang Yimou. Naast een fantastisch verhaal en een actrice om nooit te vergeten, het summum van esthetiek in de beeldvoering. Elk shot bijna overdreven mooi. Zelden zoiets gezien. Dan die actrice. Gong Li was haar naam. Altijd een onafhankelijke vrouw of in ieder geval een vrouw die voor onafhankelijk strijdt. Zhang Yimou opende een tot dan toe gesloten wereld voor mij. Misschien was Raise the Red Lantaren wel de meest tot de verbeelding sprekende film met Gong Li. Een verhaal dat zo ver van mij afstond maar zo dichtbij kwam. Ik smulde ervan samen met heel veel anderen.

Voor mij was de film Hero een dubbele cultuurschok. Van films waarin menselijke relaties centraal staan naar een onvervalste martial arts film. Een genre waar ik überhaupt niet naar keek en waar ik nu wel toe gedwongen was want…wie wil er nou een film missen van de Chinese grootmeester? Het leek alsof Zhang Yimou niet alleen zichzelf opnieuw uitvond, maar ook het genre. Hij goot de oude Chinese knokfilm in een vernieuwende esthetische en artistieke jas. Als muze nu niet de zoetgevooisde maar opstandig en onafhankelijke Gong Li, maar de niet minder knappe Zhang Ziyi. Knap, maar ook nog van elastiek; en dat heb je nodig in een martial arts film. Wie kan haar trommeldans vergeten in The House of the Flying daggers?

Op het Internationaal Filmfestival Rotterdam heb ik de nieuwste film van Zhang Yimou gezien. De man heeft zichzelf opnieuw uitgevonden. Weer een nieuwe draai. Maar weergaloos. Shadow heet zijn nieuwste film. Alleen al qua kleurvoering een breuk met elke film die hij in het verleden maakte. De vrijwel afwezigheid van kleur, kenmerkt deze film. Een film in constante regen. Met elementen die aan martial arts doen denken, maar toch anders. Het verschil met een film als House of the Flying Daggers is levensgroot. Met Zhang Yimou weet je eigenlijk nooit waar je aan toe bent; dat is een van zijn krachten. Maar wat voor film hij ook maakt, doorgaans is hij fantastisch.

De koning van het land heeft recht op een grensstad in het naburige koninkrijk. Maar hij kent zijn beperkingen; hij zal de stad niet kunnen veroveren omdat hij het andere koninkrijk te sterk vindt. Maar dan komt ineens de generaal op de proppen en die vertelt zomaar dat hij bij de andere koning is geweest en op eigen houtje heeft onderhandeld. Hij heeft de zus van de koning als bruid voor de kroonprins beloofd als hij zich terugtrekt uit de stad. Hooghartig heeft de vijandige koning het aanbod van de hand gewezen en de aangeboden koningsdochter niet als bruid geaccepteerd maar als concubine. Een grove belediging. Met deze mislukte onderhandeling heeft de generaal een oorlog uitgelokt.

De generaal die de onderhandelingen voerde, blijkt niet de generaal zelf, maar een dubbelganger. De echte generaal zit gewond verstopt en heeft zijn dubbelganger (zijn shadow) aan een touwtje. Aldus wordt de oorlog tegen het vijandige land gestart. In tegenstelling tot eerdere films, met veel bloed en dood. In tegenstelling tot eerdere films met veel dood en drama en verlies.

Ik heb zitten smullen van deze film en ik hoop van harte dat hij binnenkort ook buiten het Rotterdamse filmfestival gedraaid wordt. Hij behoort bij mij tot de favoriete films van het festival…laat ik eerlijk zijn, het is de enige film die ik gezien heb.