Persoonlijk probeer ik het wereldburgerschap te propageren. Daarin is iedereen vrij om te trouwen met wie hij of zij wil, zonder vooroordelen, zonder de beperkingen die godsdienst of nationaliteit of huidskleur ons opleggen. Alleen dat kan een waarborg tegen racisme zijn omdat we dan allemaal niet meer tot iets specifieks behoren, maar allemaal eenvoudige wereldburgers zijn. Wereldburgerschap is racismeloos. Maar ik moet toegeven, de weg naar wereldburgerschap is lang en soms moet ik tot mijn verdriet toegeven dat we aan onze tocht naar dat ideaal nog niet eens begonnen zijn. Daarom moet ik leven met raszuivere Catelanen, ‘echte’ Vlamingen en vrome moslims. En dus behoort men niet alleen tot een kleingeestig denkende groep van de wereldbevolking, je bestrijdt ook met veel passie andere even kokerdenkende groepjes mensheid. Jammer!
Mijn oma geloofde in wereldwijd antisemitisme. Een algeheel en eeuwigdurend complot tegen de joden. Ze geloofde erin dat de storm in de tweede helft van de twintigste eeuw was gaan liggen na de antisemitisch tsunami in de eerste helft van de twintigste eeuw, maar dat die relatieve rust maar schijn was. En ik moet haar helaas gelijk geven. Hoewel het best rustig was op het antisemitische front in de jaren zestig en zeventig, was het toch wel zo dat de school waar mijn opa lesgaf, het Maimonides lyceum, zwaar bewaakt werd. Heel soms mochten we bij opa langs op school. Geen idee meer waarom, maar dan moesten we aanbellen, werden we bekeken in een sluis om vervolgens pas naar binnen te mogen. Het had toen te maken met de Palestijnse El-Fatah die al geen onderscheid wenste te maken tussen joodse mensen en Israël en elke jood als mogelijk doel zag voor een aanslag. Natuurlijk hebben joodse mensen iets met Israël; het is het land waar je naartoe kan als de grond te heet onder je voeten wordt. Het land dat er in de jaren dertig en veertig nog niet was, met alle genocide gevolgen van dien. Moslims, vooral de fanatieke, die hier zijn komen wonen en Nederlander zijn geworden, lopen voorop in het anti-semitisme, maar velen volgen dat voorbeeld. De stemming is officieel anti-Israël maar men bedoelt anti-Joods. En vaak zeggen ze het ook gewoon, open en bloot, en beweren dan dat dat niets met racisme te maken heeft. De oud geworden Dries van Agt speelt wat dat betreft nog een aardig deuntje mee.
Ondanks mijn omaatje en ondanks mijn moeder voel ik me niet joods. Ik heb er helemaal niets mee. Ik voel me de wereldburger die ik de wereld zou toewensen terwijl ik dat maar ten dele ben. Mijn achternichtje Ruby; dat is mijn ideaal voor de wereld. Ze verenigt zoveel groepjes mensheid in zich dat deze column te klein is om ze allemaal op te noemen.
In de Volkskrant van vandaag het relaas van de drieëndertigjarige Naom Vazana. (Wat een mooi hoofd! Ik kan het haast niet laten om steeds even een blik op haar foto te werpen.) Haar ouders werden als joden in de jaren vijftig uit Marokko verdreven. In Israël werd Naom geboren. Ze werd zangeres en studeerde zang in Amsterdam. Ze leerde de Marokkaans-joodse liedtraditie kennen en legde zich daarop toe. De ironie wil dat ze als Israëlische niet welkom is in Marokko; het land dat nota bene haar ouders verjoeg!