Beeldenstorm

De rijkdom van de kerk was helemaal uit de hand gelopen. In de kerk kon je je weg naar het paradijs kopen met aflaten. Met het geld dat verdiend werd met aflaten, werden grotere kerken gebouwd en paleizen voor de corrupte kerkvorsten. Om het volk dom te houden, werd de mis in het latijn, en niet in de volkstaal opgevoerd en bestonden bijbels alleen in het latijn. Daardoor was het voor het volk onmogelijk om zelf te lezen wat God’s wil was. Het volk werd dom gehouden. Maarten Luther was de leider van de opstand tegen de kerk. Die opstand breidde zich als een olievlek uit. Ook tot in de Nederlanden. Men vertaalde de bijbel in het Nederlands en daardoor kon het volk lezen dat God verbood om gesneden beelden (afgoden) te aanbidden. Niettemin stonden de kerken vol met die beelden. Revolutie! Vermorzel het oude en maak plaats voor het nieuwe! Trek de beelden om! Mij werd op de lagere school verteld hoe rechtvaardig de beeldenstorm wel niet was. Op een seculiere lagere school in het vooruitstrevende Amsterdam! En we smulden ervan als kinderen; weg met die volgevreten paapsen! En dat terwijl het geloof geen enkele rol in ons leven speelde. Wij zagen de beeldenstorm als een heldendaad van verzet tegen de macht.

Laten we eerlijk zijn, dat heroïsche protestante geloof van ons, dat werd voor het overgrote deel ingegeven door uitbuitende adel. Die adel was uit op de bezittingen en dus de macht van de kerk. Door de kerk te slopen viel al dat land toe aan de ‘bekeerde’ adel en de onderdanen van die adel diende zich eveneens te bekeren. Wrede straffen voor ongehoorzaamheid aan de adel waren aan de orde van de dag. De kerken en de beelden en de schilderijen waren het mooiste dat de mensen konden maken en getuigden van de liefde van het volk voor datgene wat hen van boven bestierde. Met heel veel talent, geduld en passie werden de kerken de mooiste plaatsen op aarde; een afspiegeling van de hemel. In de hemel heersen liefde en rechtvaardigheid en rechtvaardigheid was voor hen op aarde niet te vinden. Maar de jongeren werden opgezweept om samen met betaalde bendes alle beelden neer te halen. Wat zullen veel heel gewone mensen geleden hebben onder deze vernielzucht!

Hier in Laon kwamen we dezelfde vernielzucht tegen. In Frankrijk heet de revolutie niet reformatie en beeldenstorm, maar de Franse revolutie. Gelukkig heeft de vernielzucht van die revolutie van ‘Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap’ niet elke kerk evenveel getroffen, maar de vernieling is aanzienlijk. Het noorden van Frankrijk staat vol met middeleeuwse volkse passie, want zo kan je die gigantische gotische kathedralen wel noemen. Ook hier in Frankrijk werden beelden naar beneden gehaald, eeuwenoude kerken ineens gebruikt als paardenstal of torens neergehaald die door massa’s arme drommels met veel liefde waren gebouwd. Gelukkig werd in Laon de kathedraal niet neergehaald. Gelukkig niet. Maar het interieur…wat is daar veel vernield! Nauwelijks zijn er nog gebrandschilderde ramen terwijl dat er vast heel veel zullen zijn geweest. Ook nauwelijks beelden in de kerk. Als getuige van al die vernielzucht lieten ze een beeldengroepje hangen. Het maakt me zo treurig…