Als je over Gloria Wekker wil schrijven, dan overkomt het je dat je denkt: Waar moet ik beginnen (maar dat zei ze zelf al bij Buitenhof). Gloria Wekker maakt je tot racist en dat roept emoties op…
Gloria Wekker is een vrouw die onder het mom van antiracisme, racistische dingen beweert. Hoogleraar en erg overtuigd van haar gelijk. Maar…Als ik alles aan elkaar knoop, dan heeft ze haar theorie op incidenten gebaseerd. Ze een aanhangster van de theorie van Peggy McIntosh over White Privilege. Op die theorie lijkt Wekker te zijn gaan voortborduren. Ze heeft er het Nederlandse koloniale verleden bijgehaald
Met White Privilege werd ik voor het eerst geconfronteerd in Sunny Bergmans film ‘Zo zwart als roet’. Het legt de oorzaak van racisme (en dus ook de toekomstige oplossing) bij de dominant blanke samenleving. Slechte zaak, want dit uitgangspunt maakt mensen tot slachtoffer en tot dader op grond van hun huidskleur. Niet productief, want je huidskleur kan je niet veranderen. Een slechte theorie die niets verklaart en al helemaal niets oplost.
In een uitzending van Buitenhof van kortgeleden gaat Gloria Wekker met het Amsterdamse VVD-raadslid Dilan Yesilgöz in debat. Yesilgöz vaagde Wekker, uiteraard, met gemak van tafel. Maar dat zag Wekker niet zo. Met bedachtzame stem zette ze Yesilgöz op haar plaats als niet voldoende onderlegd. De arrogantie!
Ik kan me dus niet voorstellen dat kolonialisme ook maar iets te maken heeft met het racisme van nu of in het verleden. Het is ook niet te bewijzen (en mocht het wel te bewijzen zijn (wat niet zo is), dan leidt dat verder tot niets.) Overal in de wereld is racisme; daar is geen koloniaal verleden voor nodig. Wel verschillende etnische groepen die op een bepaalde plek samenleven. Als aan die voorwaarde is voldaan, dan steekt vroeg of laat het racisme op. Neem Hutu’s en Tutsi’s. Ik kan ze niet van elkaar onderscheiden. Allemaal even prachtig zwart qua huidskleur. Kolonialisme heeft er weinig mee te maken gehad dat er een half miljoen mensen om een racistische reden in een paar dagen vermoord zijn. Neem Joden en Europeanen in 1936. Niet uit elkaar te houden qua huidskleur, maar het heeft in een periode van drie jaar geleid tot zes miljoen doden. Kom op Gloria Wekker, verwijder dat bord voor je kop!
Volgens mij is er maar één weg naar een racisme-loze samenleving en dat is het uittrekken van je etnische jas en daarnaast je huidskleur als gegeven nemen. Die mix van mensen die samenleven in Nederland noemen we: Nederlander. We worden individuen in Nederland die vrij zijn in onze partnerkeuze en in onze wereldbeschouwing. Jouw vrijheid is mijn vrijheid en van mijn vrijheid blijf je af.
We zijn ons bewust van onze al of niet gezamenlijke geschiedenis maar die bepaalt niet of we schuldig zijn of niet. Een bevolkingsgroep kan namelijk niet schuldig of slachtoffer zijn; een individu is schuldig en een individu is slachtoffer. Mochten er mensen, bijvoorbeeld door een andere huidskleur, minder kansen hebben in de samenleving, dan helpt emancipatie wel, maar slachtofferschap niet. Emancipatie heeft zichzelf bewezen bij het overbruggen van verschillen!
Zo, dat is mijn credo. Daar ga ik voor. Weg met racisten als Gloria Wekker! (ze roept veel emotie op bij mij…)