Ik associeer Couperus met Pleuni Touw. Veel mannen van mijn leeftijd doen dat; weet ik zeker. Couperus en Pleuni Touw dat is De Stille kracht. Natuurlijk speelden ook anderen mee in die befaamde serie maar voor de jongetjes van toen is Pleuni Touw wel het je van het. Zij speelde namelijk dé scene. Ze is de overspelige echtgenoot van de resident. Ze gaat zich wassen. Niet onder de douche, maar op z’n Indonesisch; ze schept kommetjes water over zich heen. Dat doet ze in een kleine kale ruimte. Blote borsten. Erg fraai gevormde blote borsten. Eigenlijk was dat wat ik toen vooral zag. Plotseling een grijze streep op dat fantastische lichaam (we hadden nog geen kleurentelevisie). Pleuni Touw schrikt en veegt het weg (het is een straal uitgespuwde sirih, pruimtabak sap). Maar dan…nog zo’n streep (Pleuni veegt het weg), en nog één. De ene streep volgt de andere en ze kan de klodders niet meer wegvegen. Ze raakt in paniek en ze holt huilend en gillend naar buiten. ‘Ik ben naakt, ik ben naakt!’ roept ze. Maar dat wisten wij als kijkertjes al lang. Met rode oortjes constateerden we dat ze schaamhaar had, die Pleuni Touw! Wie die stralen sirih op dat lichaam mikte, geen idee.
Over anderhalve week heb ik kaartjes voor ‘De stille kracht’ in de Stadsschouwburg. Een nieuwe voorstelling van Toneelgroep Amsterdam. Kunnen zij mijn herinneringen aan die befaamde televisieserie doen verbleken? Ik betwijfel het… Maar ik ben heel benieuwd hoe Halina Reijn, Pleuni Touw gaat spelen. De hele stad hangt vol met affiches voor deze voorstelling. De foto op dat affiche…het lijkt wel de aanloop naar dé scene!
Enkele jaren geleden zag ik een prachtige uitvoering van Eline Vere door het Haagse gezelschap het Nationaal Toneel. Eén van de leukste vondsten bij die uitvoering was wel, dat men de taal van Couperus in stand hield. Dat gaf een zekere afstand maar bracht het verhaal toch ook weer dichterbij. Zinnen als: ‘Ik heb mijzelve in de spiegel aanschouwd…’ maakte het bijzonder levendig terwijl het juist geen woorden zijn die we ooit nog zouden gebruiken. Was echt een fantastische voorstelling en heb er nog tijden mee in mijn hoofd rondgelopen!
Vertellend raak ik al steeds enthousiaster en moet ineens denken aan de tijd dat we Couperus verslonden…Achteraf beschouwd zijn het een beetje…meisjesboeken (zouden mijn zoons zeggen). Veel over relaties en onvervuld verlangen. Toen waren we er gek op. We gaven het toe…de eerste zestig bladzijden waren doorbijten, maar daarna ontspon zich zo’n fantastisch verhaal. We hadden wat graag in de tijd geleefd…Allemaal hoog intelligente dames die maar op één ding uit waren: Trouwen…Het huwelijk! Met jou! Mannen waren de binnen te halen trofeeën! En…ik was een man!
Goed…Oké…geen ideale wereld, achteraf gezien. Voor mannen, die toen nog wat voorstelden als echtgenoot en gebieder, was de wereld best leuk, denk ik. Hoewel…Vraag ik me af, hoor… Het past in ieder geval niet meer in deze tijd dat vrouwen zo weinig mogelijkheden hadden om een plek in de maatschappij te veroveren. En ik, ik ben toch wel heel blij ben met mijn partner die zichzelf optimaal heeft kunnen ontplooien. Oké: Fijn dat ik nu leef!
Maar desalniettemin: Couperus maakt mij blij