Te midden van veel ellende op de aardkloot die me meer dan goed voor me is, bezig houdt, wend ik mijn gezicht en mijn aandacht toch maar richting alles wat het leven mooi maakt; de kunsten. Niet zo somber, Frits! Je hebt ook nog je oogappeltje, je immer lachende en zingende kleinzoon! Maar wat voor wereld zijn we voor hem aan het scheppen…een wereld vol ellende en geweld. Dat laat zien waarom kunst bestaat. Kunst verdiept het leven terwijl oorlog en geweld het leven platter maakt. Oorlog en geweld zorgt ervoor dat je ergens tegen bent of juist voor; zwart of wit. Kunst tilt alles weer naar de nuances, naar het menselijke. Kunst laat zien dat er kleuren zijn en grijstinten, dat het leven uit laagjes bestaat van gevoelens en gedachtes die soms alle kanten uitgaan en desalniettemin allemaal waar kunnen zijn; kunst laat mogelijkheden zien waar de werkelijkheid al afhaakt. Laten we ons bezig houden met de Libris literatuurprijs 2024! Overmorgen maakt de jury bekend wie de prijs gewonnen heeft, vandaag maak ik bekend wie volgens mij zou moeten winnen. Ik geloof niet dat het eerder gebeurd is dat ik alle boeken al in zo’n vroeg stadium uit had. Dat ligt voornamelijk aan de dikte van de boeken; dit jaar waren het voornamelijk dunnetjes, dus vandaar. De boeken in de volgorde zoals ik ze gelezen heb:
- Luister – Sascha Bronwasser
- Ik kom er nog op terug – Rob van Essen
- Gebied 19 – Esther Gerritsen
- Tosca – Maud Vanhauwaert
- De Onbedoelden – Cobi van Baars
- De onzichtbaren – Frank Nellen
Ik moet zeggen dat mijn leesplezier door geen enkele roman vergald werd; dat is wel eens anders geweest; we hebben hele slechte jaren gehad. Vorig jaar was zo’n jaar… Ik heb mijn geliefde toen moeten beloven dat ik me moet gedragen naar wat ik ben; een pretlezer. Geen professionele lezer maar een pretlezer. Ik lees voor mijn plezier en niet voor mijn beroep. Als een boek mij dermate tegenstaat dat ik geen plezier heb in lezen, dan moet ik dat kunnen dichtslaan. Vorig jaar heb ik weken vol chagrijn gehad en daar baalde geliefde erg van. Dit jaar is dat gevoel van ‘heb ik daar wel zin in’ er nooit geweest; alle boeken heb ik met plezier gelezen. Heb je het over de beste boeken die in een jaar verschijnen, dan heb ik ook nog wel wat romans gemist. De laatste roman van Tommy Wieringa bijvoorbeeld vond ik eigenlijk wel in de shortlist passen; die had bij mij ook best kans gemaakt op de hoofdprijs…zo zie je maar. Ik ben echter gaan meelezen met deze belangrijke prijs omdat ik nieuwe schrijvers wilde leren kennen die genoeg kwaliteit hadden. Ik merkte dat ik op een bepaald moment in kringetjes ronddraaide bij steeds dezelfde auteurs.
Ik begin van onderaf en noem de boeken van de roman die me het minste aansprak. Langzaam klim ik vervolgens naar het werk dat de prijs, volgens mij, moet winnen. Ik vind ‘Tosca’ van Maud Vanhauwaert de minste roman van de zes. Ik heb tijdens het lezen van de roman ook een behoorlijke dip gehad en heb op het punt gestaan om het boek voor de helft ongelezen dicht te slaan. Het kwam uiteindelijk goed met de roman, maar toch niet zo goed dat hij hoog in mijn lijstje eindigt. Een iets betere roman vond ik ‘De onzichtbaren’ van Frank Nellen maar daar vond ik niet alles goed uitgewerkt en bleven er zaken in de lucht hangen. Van ‘Luister’ van Sascha Bronwasser heb ik erg genoten, maar van andere boeken heb ik nou eenmaal ietsje meer genoten. De vrouw van Rob van Essen – Lise Spit – had hem gezegd dat hij af en toe wel wat meer aan zijn lezers mocht denken, vertelde Van Essen in een interview. Wellicht dat ik daarom zo van zijn boek genoten heb. Helaas voor Rob van Essen heb ik van andere romans meer genoten. Van ‘Gebied 19’ bijvoorbeeld, van Esther Gerritsen. Ik hoorde dat ze voor de vijfde keer op de shortlist staat en nooit de prijs gewonnen heeft. Dat vind ik heel erg naar voor d’r en deze roman was het volgens mij beslist waard om mijn hoofdprijs te pakken! Helaas kan er maar 1 de winnaar zijn (wat een ongelooflijk plat cliché) en mijn winnaar is: ‘De onbedoelden’ van Cobi van Baars. De auteur is een ontdekking voor mij en haar roman is prachtig en spannend tot het eind!