Het is om moedeloos van te worden. Alles om me heen. Sunny Bergman is het gelukt om ook nog de intellectuele linkse bovenlaag in conflict te brengen met elkaar en met anderen. Een prestatie van jewelste. Mensen die, wellicht niet volledig met hun hart, maar toch wel met hun verstand, vinden dat iedereen gelijk is hadden we moeten mobiliseren en ondersteunen. Mensen zoals jij en ik die vinden dat je ongeacht je afkomst, je huidskleur, je sekse of je seksuele geaardheid gelijke kansen moet hebben. Dat zouden de mensen moeten zijn die een front blijven vormen tegen de PVV-aanhang. Tegen de racisten en de xenofoben. Sunny Bergman weet met haar film ‘Wit is ook een kleur’ ook het laatste bolwerk nog te nemen: De linkse intellectueel van goede wil. Gefeliciteerd! Natuurkundig gezien is de titel flauwekul, trouwens. Dat heb ik van Robert Dijkgraaf geleerd tijdens zijn televisiecollege een week of twee geleden. Wit is alle kleur. Alles bij elkaar. Dat gegeven zegt weer helemaal niets over huidskleur.

Ik heb Sunny Bergmans film niet gezien. Niet omdat ik het niet wilde, maar ik heb hem gewoon gemist toen hij uitgezonden werd. Ik kan dus nauwelijks iets over de inhoud zeggen. Wel wat over de reacties. Die liegen er niet om. Dan heb ik het niet over het volksdeel dat zonder blikken of blozen hun sluitspier hebben geopend. Die gewoon de stront laten lopen. Nee, ik heb het over de mensen die nadenken en die zich er genuanceerd over uitlaten. Heel veel methodologische kritiek. Zo schijn Bergman kleuters voor twee poppen te hebben gezet; een wit popje en een zwart popje. Vervolgens zadelde ze de kleuters op met de vraag welke pop lief was en welke stout. Het gewenste antwoord is natuurlijk: Ik vind beide popjes even lief. Maar alleen al door de opdracht was dat niet mogelijk, begreep ik. Lijkt me foute boel. De meeste kleuters kozen voor de witte pop, hoorde ik. Dat kan aan honderd zaken liggen maar Sunny schijnt er slechts één interpretatie aan te geven; het zit in onze genen als gevolg van vierhonderd jaar slavernij… De grootste onzin theorie van de afgelopen jaren.

Bovendien, zo lijkt het, heeft Sunny Bergman zich volledig in haar stellingen ingegraven. Als ik Elma Drayer en Robert Vuijsje mag geloven is er nergens een spoortje twijfel in het denkraam van Sunny Bergman. Ik weet ook niet goed wat Bergman probeert te bereiken, eerlijk gezegd. Ik denk dat de analyse van Bergman tot weinig goeds leidt. Mensen als Bergman en Gloria Wekker zijn erg slecht voor mensen die een gekleurd velletje hebben. Het maakt hen passief. Want…als mensen met een witte kleur er alles aan doen om mensen met een andere huidskleur dwars te zitten, waarom zou je dan, als gekleurde mens, nog ergens je best voor doen? Laat die witte mensen maar een eerste stap doen. Als de witte mensen veranderen, dan krijgen de gekleurde mensen kansen… Zo contraproductief als wat, lijkt mij.

Verfrissend is daarom vandaag de bijdrage van Willem van Oostvoorne in de Volkskrant. Niet jammeren omdat het allemaal zo oneerlijk was, staat er boven zijn artikel. En daar heeft hij gelijk in. De wereld is altijd onrechtvaardig geweest; wat we er ook aan deden. We zullen ermee moeten omgaan en er het beste van maken. In het verlengde wat Willem van Oostvoorne schrijft, voel ik me zelf vaak miskend; net of het bij mij altijd vanzelf gegaan is…