Frans Jozef en Gonnie van der Heijden waren beiden prominente leden van het CDA. Gezamenlijk namen ze het besluit om op hetzelfde moment uit het leven te stappen. Bovendien maakten ze er ook nog een politieke daad van door in hun rouwadvertentie hun politiek beladen afscheidsbrief te plaatsen. Met z’n tweeën uit het leven stappen…ik denk er weleens aan. Op mijn eentje verder na haar dood…lijkt me niet aantrekkelijk. Maar toch…
Als je het besluit neemt om gezamenlijk te gaan, dan denk ik dat je voor grote dilemma’s komt te staan. Je moet namelijk niet alleen een afspraak maken over de dood, maar die ook uitvoeren. Juist een afspraak maken over je eigen dood lijkt mij al een bijna onmogelijke zaak. In mijn ogen kan je wel een voornemen hebben om een eind aan je leven te maken, maar er moet altijd een escape zijn. Je moet altijd op het laatste moment kunnen zeggen ‘toch maar niet’. Volgens mij kán zelfmoord niet anders. Je maakt een afspraak met jezelf en die hoef je niet na te komen. Euthanasie is niet veel anders dan zelfmoord waarbij je je door een ander laat assisteren. Die assistent dient altijd rekening te houden met een op het laatst ‘toch maar niet’. Afspreken om zelfmoord of euthanasie te plegen kan al haast niet…maar hoe zit het dan met gezamenlijk zelfmoord plegen… Verschrikkelijk, lijkt me. Je blokkeert dan voor jezelf de weg terug.
Ik zag een tijdje terug een documentaire over een oud echtpaar waarvan de partners hadden afgesproken om tegelijk een eind aan hun leven te maken. De vrouw was al erg zwak van gezondheid, de man redde het nog best. Maar juist de vrouw leek te twijfelen. Je zag ook ruzietjes waarbij de man terugkwam op ‘hun afspraak’, en dat ‘afspraak afspraak was’. En dan stemde zij maar weer in. Op het moment suprême verordonneerde de man dat zij als eerste moest gaan, want hij wilde voorkomen dat zij zo erg ging twijfelen dat ze het toch niet deed. En zo ging het. De vrouw overleed en toen de man aan de beurt was, twijfelde hij en liet hij het moment aan zich voorbijgaan. Hij besloot verder te leven. Hij zocht troost bij een oude vriendin en leefde nog eventjes erg gelukkig. Josien en ik waren geschokt.
Het ligt voor de hand om te denken dat het zelfmoord met voorbedachten rade was. Dat hij er welbewust naartoe gewerkt heeft dat zijn ziekelijke vrouw waarvoor zijn liefdesvuur al eeuwen geleden gedoofd was, zelfmoord ging plegen zodat hij nog een laatste stukje levensgeluk kon zoeken. Kan zijn. Maar het kan net zo goed zijn dat hij van ‘goede wil’ was maar op het laatste moment twijfelde. Dat mag dus als zelfmoordenaar. Je mag twijfelen en op je besluit terugkomen. Maar in dat geval heeft hij zijn ex-vrouw wel erg richting haar eigen gekozen dood gemanipuleerd. Ik vrees dat de man uit deze documentaire heel wat uit te leggen had aan de hemelpoort.
Als ik dood ga, dan doe ik het alleen; met of zonder hulp. Dat is wel duidelijk. Niks samen uit samen thuis… Ik maak er geen afspraken over!