Categorie archieven: muziek

Leonard Cohen – Het geheime akkoord in Hallelujah; Deel 2 

Op Youtube heeft James Hargraeves een gesproken essay geplaatst waar ik erg door gecharmeerd ben. Zeker in de muzikale interpretatie leun ik heel zwaar op Hargraeves analyse. Het lied van Cohen begint met het volgende couplet: 

I’ve heard there was a secret chord  
That David played, and it pleased the Lord  
But you don’t really care for music, do ya?  
It goes like this, the fourth, the fifth  
The minor fall, the major lift  
The baffled king composing Hallelujah 

Een geheim akkoord? Zou het gedicht draaien om een geheim akkoord en dat David dit speelde? Wat is dan precies dat geheime akkoord? Kan je dat uit de tekst halen? Om iets dichter bij het geheime akkoord van David te komen, gaat Hargraeves op zoek naar het instrument dat David bespeelde en waarop hij dat geheime akkoord dus gespeeld zou moeten kunnen hebben. Psalm 33 geeft daar het antwoord op: Het meest waarschijnlijke is dat David de tiensnarige Lier bespeelde; de kinnor: ‘ Huldig de HEER bij de klank van de lier, speel voor hem op de tiensnarige harp ‘. Deze harp was als volgt gestemd: A B C D E F G A B C; alleen de witte toetsen op de piano dus. Hargraeves duikt in zijn video meer de musicologische diepte in. Hallelujah is geschreven in C groot. In C groot heb je geen mollen of kruizen…alleen de witte toetsen van de piano, dus. Met de toonladder van C-groot kan je 7 basis-akkoorden vormen:  
1. C majeur
2. D mineur
3. E mineur
4. F majeur
5. G majeur
6. A mineur
7. B verminderd

Deze 7 basisakkoorden zijn ook de akkoorden die je mogelijk kunt spelen op de kinnor.  Vaak worden de akkoorden met hun nummer aangeduid. Cohen zingt dat het akkoord ‘als volgt gaat’ en vervolgens noemt hij niet 1 akkoord zoals hij belooft heeft, maar een serie akkoorden.  In het gedicht noemt Cohen de akkoorden bij nummer of klankkleur en passen precies op het punt in de melodie. Zingt Cohen de ‘fourth’, dat kan je de melodie begeleiden met F majeur, zingt hij de ‘fifth’ dan gebruik hij G majeur. Om het lied te begeleiden kan je kortom putten uit de basisakkoorden…behalve onder het woord ‘composing’, daar komt het E groot akkoord onder en dat zou je met Davids kinnor niet kunnen spelen. Is dat het ‘geheime’ akkoord? Hargraeves denkt dat het een ‘broodkruimeltje’ is dat Cohen strooit om je, als Kleinduimpje, verder te voeren in de betekenis van het gedicht. Cohen vestigt een speciale aandacht op het getal 3 – akkoord  3 – en dat moeten we onthouden. Maar…gaat het wel om de muziek? Nee, de muziek is het kruimeltje waarmee Cohen de weg wijst naar de betekenis. Een aanwijziging dat het niet om de muziek gaat is de zin ‘But you don’t really care for music, do ya?’. We moeten ons niet te veel laten leiden door de muziek… 

Het woord ‘akkoord’ heeft meerdere betekenissen in het Nederlands.  Dat is trouwens niet anders in het Engels. Naast het muzikale akkoord, kan het ook ‘overeenstemming’ of ‘samengaan’ betekenen. In de Bijbel wordt ook gesproken over het 3e akkoord in de zin van samengaan. De aanduiding voor het ideale huwelijk: Een samengaan van drie: man, vrouw en God.  

Prediker 4:12 De nieuwe Bijbelvertaling: 
En iemand die alleen is kan zich niet verdedigen wanneer hij aangevallen wordt, maar met zijn tweeën houd je stand. Een koord dat uit drie strengen is gevlochten, is niet snel stuk te trekken 

Ecclesiastes 4:12 (St James vertaling): 
And if one prevail against him, two shall withstand him; and a threefold cord is not quickly broken. 

In de joodse traditie wordt dit citaat gezien als beschrijving van het huwelijk. Is het ‘secret cord’ dan de ideale combinatie van man, vrouw en God? James Hargraeves denkt van wel…ik heb mijn twijfels.