Gisteren schreef ik over de verderfelijke kanten van het nationalisme, vandaag ga ik dat weer doen. Het kan niet anders, de onderwerpen dringen zich aan. Als er iets uitgebannen moet worden dan is het nationalisme. Helaas is de mens een sociaal dier en een sociaal dier wil graag ergens bij horen. Ook ik. Heus ik ontspring net zo goed de dans niet. Ik ben verschrikkelijk trots op het feit dat Lieke Martens de beste voetbalster ter wereld is. Echt trots. Maar waarop ben ik dan trots? Wat heeft die knappe meid met mij te maken? Hoezo kan ik bogen op haar talent? Ze is Nederlandse en ik ook en dat verbindt ons. Nationalisme is best ingewikkeld.
Biafra en hongersnood hebben voor mij dezelfde betekenis. Het is de eerste hongersnood waarmee ik geconfronteerd werd en die groots op de tv gebracht werd. Destijds zag ik de van hongeroedeem opgezwollen buikjes van mijn Biafraanse leeftijdgenootjes. Stammenstrijd lag ten grondslag aan de hongersnood. Nationalisme is de kiemcel voor rampen, ook toen. In Kenia leven stammen. Volkeren die zich om de één of andere reden onderscheiden van andere mensen. Eén zo’n volk waren de Igbo’s. De Igbo’s leefden voor het grootste deel in de zuidelijk regionen van Kenia, maar ook verspreid door heel Kenia. Tot ongenoegen van andere stammen vergaarden de Igbo’s veel macht in het federale Kenia en dat leidde tot een pogrom op de Igbo’s. Uit angst vluchtte men naar Igbo gebied in het zuiden van Kenia en riep men de republiek Biafra uit. Dat werd oorlog, dus, met de oedeembuikjes als gevolg. (Wat is een Biafraan met een helm op? Een punaise!)
Maar gelukkig ligt Biafra heel ver achter ons. De Biafranen zijn verslagen. De heethoofden zijn afgekoeld of dood. In Kenia behoort de strijd tussen de stammen van Kenia en de Igbo’s tot het verleden…Van de geschiedenis kan je leren…zou je zeggen. Maar niet heus!
Uhuru Kenyatta is op dit moment president van Kenia. Hij heeft de meeste stemmen gekregen tijdens de verkiezingen. Om zijn weergaloze politieke programma? Welnee! Omdat hij tot de stam van de Kikuyu behoort. De Kikuyu is de grootste stam van Kenia en alle Kikuyu’s hebben op Kenyatta gestemd. Eigenlijk hadden de Kikuyu onderling Kenyatta kunnen aanwijzen en hem zonder landelijke verkiezingen president kunnen maken; de leider van de Kikuyu’s wordt altijd president. Eén stam biedt dapper weerstand tegen de getalsmatige overheersing van de Kikuyu’s in Kenia: De Luo’s. De Luo’s hebben in Raila Odinga een leider die het wel op wil nemen tegen Kenyatta. Via reguliere verkiezingen maken ze natuurlijk geen schijn van kans want hoewel alle Luo’s steevast op Odinga stemmen, zijn ze getalsmatig in de minderheid. Alle Kikuyu’s stemmen zoals gezegd op Kenyatta. Enige manier om die macht te breken is de verkiezingen te dwarsbomen. Zorgen dat er in Luo-gebied geen verkiezingen kunnen plaatsvinden. Is het niet mogelijk om in heel Kenia te stemmen, dan zijn de verkiezingen ongeldig. Vandaar dat groepen opgehitste Luo jongetjes gewapend met stenen en stokken en vast nog wel ander slag- schiet- of steekspul ervoor zorgen dat niemand in Luo-gebied kan stemmen. Dat kunnen de Kikuyu’s natuurlijk niet over hun kant laten gaan…die roeren zich. En als de Kikuyu’s van zich laten horen dan kunnen de Luhya’s en de Kelenjins en de Kamba’s en de Kisii’s en de Muru’s natuurlijk niet achterblijven…
Nationalisme…
Naschrift: Oké, Biafra lag niet in Kenia. De onafhankelijke staat Biafra werd uitgeroepen in Nigeria…zo ongeveer aan de andere kant van Afrika. Een mens kan zich vergissen. Maar de boodschap blijft onverminderd dat het nationalisme een ramp voor de wereld is. En heus, leren van de geschiedenis kan men wel, maar doet men niet.
De Kenianen beschuldigen van het veroorzaken van een rampzalige hongersnood om een oorlog te beslechten tegen de een eigen bevolkingsdeel, dat klopte niet.
Frits