Het meisje met de parel

Ongeveer een jaar geleden was ik in het Mauritshuis. Ik kom niet vaak in het Mauritshuis. Ik moet er eerst voor naar Den Haag en dat is toch best wel ver voor een museumbezoek. Verder heb ik niet zoveel met Den Haag. Maar een jaar geleden waren we er dus. Ik had Het Puttertje van Dona Tartt gelezen en ik wilde dat vogeltje weleens in het echt zien. Bovendien was ik erg nieuwsgierig naar het Meisje met de Parel. Josien en ik besloten er een leuk dagje van te maken.

Het Puttertje had, na alle ophef, een wat prominentere plaats gekregen in het Mauritshuis. Leuk om dat schilderijtje in het echt te zien. En toen liep ik naar het meisje met de Parel. Een prachtig schilderij. Ik heb een tijdje naar dat gezichtje zitten kijken. En toen draaide ik me om en zag harmonie in optima forma. Het evenwichtigste schilderij dat ooit geschilderd is. Er vloeide pure rust door mijn hoofd en ik voelde me ontspannen. Een schilderij dat ik de eerste vijfenvijftig jaar van mijn leven gemist had: Gezicht op Delft. Wat een schilderij! Het Meisje met de Parel stak daar wat bleekjes tegen af. Ik was van het ene op het andere moment het geschilderde kind vergeten en zag alleen nog maar Delft op een licht bewolkte zomerdag.

Maar dat Meisje met de Parel was wel onderwerp van de eerste aflevering van een nieuw televisieprogramma. Jasper Krabbé (jazeker, uit die familie…) presenteert het programma ‘Het geheim van de meester’. Een erg leuk programma. Een team van specialisten maakt een reconstructie van een hoogtepunt uit de Nederlandse kunstgeschiedenis. Ze nemen een bepaald schilderij onder de loep en gaan er dan vanuit verschillende disciplines naar kijken. Met de kennis die daarmee wordt opgedaan, wordt er een reconstructie gemaakt van het betreffende schilderij. Die reconstructie wordt dan naast het origineel gehangen. Tot slot komen diverse specialisten kijken naar de reconstructie. De eerste aflevering ging over Het Meisje met de Parel van Johannes Vermeer. Ik kan me voorstellen dat men niet gekozen heeft voor Gezicht op Delft. De complexiteit van dat schilderij is zoveel groter dan van het Meisje met de Parel. Maar ook dat schilderij was absoluut geen kattenpis. In de daaropvolgende afleveringen werden reconstructies gemaakt van de Victory Boogiewoogie van Piet Mondriaan en vanochtend heb ik op Uitzending gemist gekeken naar de reconstructie van één van de vroegste zelfportretten van Rembrandt.

Het origineel
Het origineel

Ondanks dat ik veel respect heb voor de andere teamleden, komt de meeste eer toch toe aan Charlotte Caspers. Zij schildert de reconstructies. Ik zit met heel veel plezier naar haar te kijken. Ook naar haar te luisteren trouwens. Een frêle lijf en een knap gezicht dat ons mateloos intelligent aankijkt. Zij praat vooral over de moeilijkheden die ze op te lossen heeft en dat is zó interessant! Je weet dat ze die problemen zal oplossen; daar is zij wel de persoon naar. Gefascineerd zie ik hoe ze met fijne penseelstreken het schilderij opbouwt. Haar dunne lange vingers en het ouderwetse schildersgereedschap. En ze brengt er zeker wat van terecht. Bij de Rembrandt kon ik vrij makkelijk het origineel van de reconstructie onderscheiden. De kleuren waren hier en daar wat anders en de vorm van Rembrandts gezicht klopte niet helemaal. Maar desalniettemin had ze er wel de dynamiek in gekregen die een schilderij van Rembrandt zo eigen is. Die dynamiek was nog beter gelukt in de Victory Boogiewoogie. De verschillen waren best talrijk, maar de sfeer van de twee schilderijen kwam toch goeddeels overeen. Het meisje met de Parel, was qua reconstructie haast perfect; ik kon de twee schilderijen niet uit elkaar houden.