White privilege houdt in dat je altijd bij iedereen een streepje voor hebt, als je een bleek velletje hebt. Je schijnt door iedereen sympathieker, slimmer, mooier en aantrekkelijker gevonden te worden terwijl dat niets met jou als persoon te maken heeft. Het is de kleur van je huid. In landen waar vooral donkere mensen worden geboren, is het schoonheidsideaal zo licht mogelijk. Zalfjes en crèmes die de huid bleken, gaan er als zoete broodjes over de toonbank. Je zou toch anders verwachten, maar het schijn echt zo te zijn.

Laten we eerst even vaststellen dat mensen met een blekere huid niet beter zijn dan mensen met een donkere huid. Laten we aannemen dat de huid slechts om het geheel vergelijkbare lichaam zit. Het brein heeft daar verder niets mee te maken, behalve dan dat mensen met een zwarte huid negatief kijken naar hun zwarte huid. Blanke mensen lijken niet na te denken over hun witte huid. Kunnen wij witmensen daar iets aan veranderen? Nee, dus. Dwars door de geschiedenis is een bepaalde opvatting ontstaan die gegroeid is en haar eigen leven is gaan leiden. Dit zou best haar oorzaak kunnen vinden in het slavernij verleden waar witte mensen donkere mensen als handelswaar beschouwden en het mishandelen van zwarte mensen als heel gewoon werd gezien. Toch blijft bij mij het gevoel dat dit niet het hele verhaal is want mensen die in Afrika wonen hebben geen slavernij verhouding gekend met blanke mensen en daar schijn ook te gelden; hoe lichter hoe beter.

Ik vraag me dit alles af met een schuin oog naar de zware pieten discussie. Stel ik leef in Afrika en daar zou een feest zijn waarbij een zwarte meester samen met een wit geschminkt knechtje cadeautjes uitdeelt en waarbij het witte knechtje (Witte Klaas?) duidelijk dommer was dan de zwarte meester…zou ik me dan beledigd voelen? Zou ik dat witte knechtje associëren met mijzelf. Zou ik mezelf beledigd voelen door dat karikatuurtje van mij? Nee. Ik weet vrij zeker dat het me helemaal niets zou doen. Als zwarte mensen in de metro dan tegen mij ‘Witte Klaas’ zouden zeggen om me een beetje te plagen, dan zou ik dat wel grappig vinden, denk ik.

Het lijkt mij dat zwarte mensen een beetje overgevoelig zijn voor discriminatie. Ik vraag me af of het niet slimmer is om te werken aan het zwarte zelfbeeld in plaats van het verbieden van zwarte piet. Helpt dat de donkere mens in Nederland niet veel meer. Tuurlijk, er zitten gekke kantjes aan zwarte piet. Zie ik ook wel. Als je op afstand gaat staan en je emoties en herinneringen eruit laat, dan is het een gek figuur, die zwarte piet. Maar dat geldt voor meer historische gegroeide figuurtjes. Van Jezus tot de kerstman, goed beschouwd zit in alles iets vreemds als je er afstand van neemt.

White privilege is een bestaand fenomeen dat aangetoond is. Misschien moeten we een weg zoeken waardoor donkere mensen nog wat trotser en zelfbewuster worden op hun huidskleur. Beginnen met een ban op bleekmiddeltjes?

Toch vind ik dat Zwarte Piet zijn langste tijd gehad heeft.