Op de middelbare school was er een groep meiden waar ik het liefst bij uit de buurt bleef. Meisjes gaven mij toch al snel het gevoel dat ik op het randje van de vulkaan liep, maar die groep meiden, daar was ik pas echt bang voor. Ik had het idee dat ik om alles door hun uitgelachen en vernederd zou worden…het idee?..ik wist dat zeker. Ze stonden bij elkaar, lachten met elkaar, feesten met elkaar, dronken met elkaar en gingen met elkaar naar de disco. Feestbeesten. Op veel terrein voorloopsters, dacht ik. Terwijl mijn vriendjes en vriendinnetjes vaag droomde van liefde en seks, kreeg je het idee dat voor dat groepje vriendinnen geen taboe meer bestond. Verlegenheid en gêne kwam niet voor in hun gevoelsleven terwijl ik er vol mee zat. Mijn te grote voeten en handen, mijn geschonden gebit, mijn puistjes; het maakte mijn leventje in die dagen tot een hele uitdaging. Maar die meiden in dat groepje hadden daar schijnbaar geen enkele last van. Ik benijdde ze en ik begeerde ze (want ze waren allemaal best knap) en ik haatte ze, vanwege hun vermeende oppervlakkigheid. In dat groepje van oppervlakkige, drinkende, feestende meiden situeer ik Saskia Noort. Doe ik haar daarmee tekort? Ik weet het niet. Zelfs haar eerste niet-thriller-roman straalt, in zekere zin, oppervlakkigheid uit, ondanks het zware onderwerp. De oppervlakkigheid die ik in dat groepje feestbeestende meiden dacht te zien.

Net als haar andere boeken, leest haar nieuwe roman ‘Stromboli’ als een trein. Saskia Noort is een begenadigd vertelster. Het boek leeft en bruist en je leest jezelf van de ene stroomversnelling naar de volgende. Noort is een absolute vakvrouw; ook dit boek is een belevenis. Maar toch…het voelt ergens wat oppervlakkig zonder dat ik precies kan aangeven waar ‘em dat nou precies in zit.

In de Volkskrant van enkele maanden geleden tijdens één van de hoogtepunten van de #metoo discussie, las ik in de Volkskrant een stukje van Saskia Noort waarin ze vertelde hoe ze op haar veertiende werd verkracht. Dit stukje vond ik vrijwel letterlijk als laatste hoofdstukje in de roman Stromboli. Nu niet geschreven door de schrijfster Saskia Noort, maar door het romanpersonage Sara Zomer uit ‘Stromboli’ ; net als Saskia Noort een zeer succesvolle schrijfster. Of je het nu wilt of niet, schrijfster en romanpersonage passen in deze roman behoorlijk op elkaar, zo lijkt het. Uiteindelijk doet dat niet ter zake want het gaat om de roman en niet om de schrijfster, maar toch heeft dat zo z’n invloed op je als je het boek leest.

De succesvolle schrijfster Sara Zomer vindt zichzelf in een vreugdeloos huwelijk met de grote, maar veel minder succesvolle, schrijver Karel. Ze hebben twee thuiswonende kinderen en vormen samen met de hond het ideale gezinsplaatje. Sara en Karel hebben samen een kolom waarin ze verslag doen van hun mooie huwelijk en hun gezamenlijke leven. Maar ietsje dieper dan dit oppervlakkige verhaal blijkt het huwelijk een puinhoop. Karel is een problematische drinker, maar ook Sara houdt best van wat drank. Sara heeft een affaire met de mannelijke helft van een bevriend echtpaar. Bevredigende seks binnen hun huwelijk hebben ze niet; Sara laat Karel af en toe zijn gang gaan… De bewondering en adoratie die Sara voor Karel ooit had, is omgeslagen in regelrechte haat en ze ziet geen andere mogelijkheid dan van hem te scheiden. Als de affaire van Sara bekend wordt en ze alleen gaat wonen, raakt Sara geïsoleerd; zelfs haar kinderen benaderen haar vol verwijten. Daarom gaat ze op retraite naar het vulkaaneiland Stromboli. Daar wordt het haar steeds duidelijker dat de verkrachting in haar puberteit nog steeds een grote rol in haar leven speelt. Ze ontdekt dat haar seksuele leven zwaar lijdt onder de vernedering van destijds.

Tijdens de eerste weken van de scheiding lezen we de column die ex-echtgenoot Karel schrijft als intermezzo’s in de roman; nu gaat het niet over het succesvolle huwelijk maar over de, schijnbaar, gelukkige kant van de scheiding. De column met hun tweeën over hun huwelijk was vals, de column die hij in zijn eentje schrijft is vals. Aan het eind van het boek lezen we de laatste column van Sara en dat is de eerste eerlijke… Met deze column eindigt het boek en als ik eerlijk ben had Saskia Noort die column weg mogen laten. Hij kwam bij mij over als een koude douche; het ontkrachtte het verhaal. Ondanks de eerlijkheid.

Het valt mij op dat de hoofdpersoon voortdurend op zoek is naar drank. De wijntjes, borrels, biertjes; ze gaan erin als Gods woord in een ouderling. De retraite was juist bedoeld om je te onthouden van alle geneugten van het leven en jezelf te vinden in allerhande vage therapieën. Wat mij opvalt is de vreugdeloosheid van seks. Saskia Noort beschrijft de seks uitermate expliciet. Bijna Wolkeriaans. Maar het is liefdeloos en vreugdeloos; als functies van het lichaam en sensaties van het lichaam. Sara laat zich vaak bijna willoos neuken. Ze wil lichamelijke nabijheid, zoekt dat op, maar beleeft weinig plezier als puntje bij paaltje komt. Ik moet zeggen dat ik dat best verwarrend vond; feitelijk gaat ze met alle mannen naar bed die ook maar even aandringen. Vervolgens spoelt ze het weg met liters sterke drank. Dat gevoel hou ik eraan over.

Al met al een lekker boek om te lezen. Ondanks het zware onderwerp hou je een smaak van oppervlakkigheid. Die smaak kan ik niet echt duiden. Stromboli van Saskia Noort is en blijft een aanrader want, jongens, wat leest dat boek lekker weg!