Ik vind het fijn om in Nederland te wonen. In West-Europa eigenlijk. We vieren hier vrijheid en democratie. Hier in West-Europa gaat de democratie verder dan dat de meerderheid het voor het zeggen heeft. De meerderheid beslist lijkt democratie, maar dat is het niet. In een democratie beslist de meerderheid weliswaar maar zorgen we ervoor dat de rechten van de minderheid worden beschermd. Er kan geen sprake zijn van een democratie als we niet ook in een rechtsstaat leven. Als de meerderheid van de volksvertegenwoordiging besluit dat mensen met rood haar hun haar blond moeten verven, dan kunnen roodharigen naar de rechter stappen en de beslissing van die meerderheid aanvechten. De rechter zal dan het meerderheidsbesluit toetsen aan de regels die we in het verleden hebben opgesteld en die de maatschappij – in dit geval – tegen discriminatie moeten beschermen.
Maar helaas, hoe ik ook van die rechtsstaat houd, hij werkt soms ook tegen. In onbewaakte momenten merk ik bij mezelf een opkomende wrevel en vraag ik me af wat voor soort rechters we hebben in Nederland. Dan voel ik dat ik best een eerste stap wil gaan zetten richting naar door de overheid aangestelde rechters die meerderheidsbesluiten respecteren. Dat is niet goed van mezelf, maar ik loop er wel tegenaan. Een rechtsstaat kan er alleen zijn als er een strikte scheiding van machten is en dat betekent dat de rechterlijke macht zichzelf in stand houdt, zonder overheidsbemoeienis.
Vandaag in de krant twee voorbeelden van een meerderheidsbesluit dat tot mijn ongenoegen wordt teruggedraaid door de rechter om een (foute) minderheid te beschermen.
Het eerste besluit: De rechter vindt dat AirBNB geen verhuurder is maar een informatieplatform. Daardoor hoeft AirBNB geen enkele verantwoording af te leggen over hoeveel dagen welke woning verhuurd wordt. Deze registratie is nodig om de verhuur van woningen in Amsterdam aan banden te leggen. Een meerderheid vindt in Amsterdam dat deze verhuur aan banden moet worden gelegd omdat woningen (zelfs de onbetaalbaar dure) heel erg schaars zijn in de stad en ze nu niet vrijkomen voor bewoners omdat verhuur via AirBNB veel lucratiever is. Bovendien is er erg veel overlast van vakantievierende toeristen die nu in gewone woonwijken hun onderkomen huren. (Vooral uit Engeland trouwens…in die zin sta ik niet onwelwillend tegenover de Brexit; ik hoop dat dat het aantal bezopen – hengstenbal vierende – Engelsen terugbrengt in Amsterdam!)
Het tweede besluit: De meerderheid in Rotterdam heeft besloten dat ze iets willen doen aan mensen die zich hufterig gedragen naar andere mensen. De Rotterdamse raad besloot dat het in het vervolg strafbaar zou zijn als je anderen lastigvalt door naar ze te schelden, te sissen, ongepaste gebaren te maken of ongepaste dingen te vragen. Het zogenaamde sisverbod moest (jonge) vrouwen beschermen tegen een (betrekkelijk klein) groepje mannen die slecht opgevoed is. Mannen die het nodig vinden om vrouwen hun gevoel van veiligheid en vrijheid af te nemen. Maar ook dit meerderheidsbesluit werd door de rechter teruggedraaid. De rechter vindt het een vorm van meningsuiting als een man uit het niets tegen een wildvreemde vrouw zegt dat ze een lekker geil ding is en haar sommeert om met hem mee te gaan. En ja, ik ben erg voor de vrijheid van meningsuiting…
Best lastig die rechtsstaat…