De Nederlandse opera is uitgeroepen tot het beste operagezelschap van de wereld. De Nederlandse opera heeft de eerste prijs gewonnen voor het beste gezelschap tijdens de Internationale Opera Awards 2016. Een hele eer. En dat terwijl de Nederlandse Opera dit jaar haar 50-jarig bestaan viert. Ik kan me voorstellen dat directeur Pierre Audi liep te glunderen. Toch heb ik mijn bedenkingen…
Het valt mij op dat vakjury’s en ik het niet altijd met elkaar eens zijn. Dat geeft mij een ongemakkelijk gevoel. Mensen die hun beroep hebben gemaakt van opera; die recenseren of opera regisseren of die er op een andere manier beroepsmatig bij betrokken zijn, zouden het beter moeten weten dan ik. Dat ik het niet eens ben met hun beoordeling, moet dan wel liggen aan mijn amateurisme. Mijn smaak is niet goed genoeg om opera’s te kunnen beoordelen. Merkwaardig is dat. Ik vind namelijk niet dat ik altijd zo verwend wordt bij de Nederlandse Opera. Ik loop regelmatig aan tegen gedrochten. Opera’s die er wellicht artistiek uitzien, maar ten onder gaan aan saaiheid en te veel pretenties. Muzikaal kom je altijd aan je trekken. Daarover hoor je me niet klagen. Maar opera is nou juist ‘Gesamtkunst’. Het verenigt verschillende kunstvormen met elkaar. Bij opera hebben niet alleen je oren het naar hun zin, maar ook je ogen.
Eergisteren heb ik La Traviata in Essen gezien. Een fantastische voorstelling. Inderdaad…best traditioneel. Zo hadden ze het verhaal laten spelen in de tijd…dat het speelt. Zo leek het decor op een salon, een sanatorium of een stadspaleis. Gek genoeg, als je het libretto leest, dan speelt het verhaal zich ook op die plaatsen af. De Nederlandse opera situeert La Traviata in ‘een ruimte’ met een enorme klok. Iedereen in het zwart gekleed zodat tussen veel rollen geen herkenning meer mogelijk is. Het koor met handjes boven het decor, het koor voor het decor…zonder dat dat veel toevoegt aan het verhaal. Erg gestileerd dus. Als simpele toeschouwer zie ik liever het meer traditionele.
Josien is een Parsifal-adept. We hebben diverse uitvoeringen gezien. Hele goede en hele slechte. De Parsifal van Audi was saai. Ondanks de beelden van Anish Kapoor. Die beelden voegden wat mij betreft niets toe aan de opera. Ik had ze liever in het museum bekeken. Parsifal werd een lange zit. Gelukkig dat de muziek zo fantastisch mooi is en dat de muziek zo verschrikkelijk goed werd uitgevoerd. Op het toneel viel echt niets te beleven.
Er waren bij de Nederlandse opera ook absolute dieptepunten. Ik heb een dramatische Don Giovanni gezien waarbij de complete cast een voorstelling lang in bed lag en slechts overeind kwam om een aria te zingen. Maar ook Salome van Richard Strauss behoort tot de absolute dieptepunten.
Ik gun de Nederlandse Opera hun prijs best, maar ik ben van mening dat veel opera’s ten onder gaan aan te veel pretenties. Maar…Wat is mijn mening precies waard? Ik ben maar een amateur operaliefhebber. Daarom heb ik me voorgenomen om naar alle voorstellingen van de Reisopera te gaan die in Amsterdam komen! Die voorstellingen zijn altijd genieten…zonder uitzondering!