Tag archieven: Peter Paul Rubens

De pestheilige in de Sint Jacobskerk van Antwerpen.

In de herfstvakantie van 2005 waren Josien en ik een lang weekend in Antwerpen. Eén van mijn lievelingssteden. Het mooie van België is dat het volhangt met fantastische kunst. Niet alleen in de musea, maar ook in de kerken. Een bezoek aan Antwerpen zonder een bezoek aan de kathedraal is ondenkbaar. In de kathedraal twee van de mooiste werken uit de schilderkunst: De kruisoprichting en de kruisafname. Beiden van Rubens. Meesterwerken zijn het waar ik lang gefascineerd naar kan kijken. Vooral de Kruisoprichting. Je voelt haast de zweetdruppeltjes rondvliegen en je hoort de mannen kreunen door de enorme krachtsinspanning die ze moeten leveren. En ondertussen hangt Jezus vastgespijkerd aan de palen.

Maar ook wandelen over die enorme boulevard de Meier is heerlijk. In die herfstvakantie van 2005 zaten we midden in ons pelgrimage tijdperk. Tijdens de zomervakanties fietsten we naar Santiago. We waren er heus niet altijd mee bezig, maar zodra er iets over de apostel Jacobus opdook, dan holden we er naartoe. Jacobus had een heel speciale betekenis voor ons. Heeft hij nog steeds, maar niet meer zoals toen. Op de Meier, genietend van zo’n heerlijke Luikse wafel, zagen we een bordje dat ons de richting naar de Sint Jacobskerk wees. We drentelden daar natuurlijk meteen naartoe.

Het bleek een wat verstofte kerk met een parel. De kerk was voor een deel gewijd aan de pelgrimstocht naar Santiago de Compostela. Josien en ik voelden ons daar meteen erg thuis; het was een beetje onze kerk. Verder bleek Peter Paul Rubens erg aanwezig. Het altaarstuk is door hem geschilderd en zijn stoffelijke resten liggen er begraven. In een heus praalgraf. Maar Josien en ik hebben dat praalgraf nooit gezien omdat we er geen tijd voor hadden. In het schip van de kerk hing de parel; De Rochuspanelen. We werden erdoor gegrepen. Zomaar in de kerk. Twaalf fantastisch geschilderde panelen met scenes uit het leven van Sint Rochus, de heilige die hielp om de pest te overwinnen. We waren met stomheid geslagen. Niet alleen zagen ze er prachtig uit, maar het was overduidelijk dat de panelen ergens uit de late middeleeuwen stamden. Met behulp van een piepklein foldertje konden we zo ongeveer zien wat de afbeeldingen voorstelden. Ik probeerde ze te fotograferen, maar de schilderijen waren beroerd opgehangen. Het invallende licht schitterde zo op de verf dat een behoorlijke foto maken onmogelijk was.

Ik denk dat we zo’n beetje om het jaar een weekendje in Antwerpen doorbrengen. We gaan altijd naar de Sint Jacobskerk. De Rochuspanelen zijn ons doel, maar we hebben ze sinds die eerste keer nooit meer gezien. De eerste keer was er op het moment dat we de kerk bezochten, een zeer drukbezochte mis aan de gang en konden we de kerk niet in. De jaren daarna was de kerk in restauratie en waren de panelen, denkelijk, goed opgeborgen.

Voor de komende herfstvakantie spelen we weer met de gedachten om naar onze geliefde stad te gaan. En dan ga ik op internet rondneuzen. En zo kwam ik op de site van de Sint Jancobskerk. Ik leerde dat de restauratie, eindelijk, voltooid is, en dat de Rochuspanelen er weer hangen. Op de site een uitstekende studie naar de panelen. Ik popel om met de studie in mijn hand de panelen weer te gaan bekijken. Ik heb een zwak voor Sint Rochus, de pestheilige, omdat ik hem in eerste instantie verwarde met Sint Jacob.

(De studie van de panelen, op internet)