Ik heb tegenwoordig een abonnement op Vrij Nederland. Niet dat ik nu elke week een nummer in de bus krijg, maar het is een abonnement waarmee ik lukraak alle artikelen die ik op de Vrij Nederland website vind, mag lezen. Een mooi abonnement dat er voor zorgt dat ik me niet schuldig voel over weggegooid geld als ik een nummer weer eens niet aangeraakt heb. Het abonnement heeft ook nadelen; je realiseert je niet altijd dat het al een oud artikel betreft, want ja, alle artikelen zet Vrij Nederland op haar pagina. Zo stuitte ik op een artikel met de titel ‘Dit is de schrijfster naar wie heel Frankrijk luistert’ van Pieter van den Blink. Naar vandaag bleek, een best belegen artikel want het is ruim anderhalf jaar oud en gepubliceerd op 31 januari 2021. En, laat ik eerlijk wezen, door de foto van een knappe jonge vrouw met weelderige krullenbos, was ik meteen geïnteresseerd. Het artikel ging over de Franse schrijfster Leïla Slimani. Ze zou op dit moment zo invloedrijk zijn dat Macron haar gevraagd heeft om minister te worden in zijn kabinet. Dat weigerde ze omdat ze haar pen trouw wilde blijven. Desalniettemin werd ze een soort raadsvrouw van de president… Stel ik was president van Frankrijk…zou ik dan niet zo’n knappe jonge vrouw in mijn buurt willen… Nee! Slimani heeft meer in haar mars dan alleen maar een knap smoeltje!
Ik kocht en las van de schrijfster haar debuutroman ‘In de tuin van het beest’. Op grond van deze roman zou ik, in mijn rol van Franse president, haar niet meteen vragen als minister, maar het is een niet onaardige roman, moet ik zeggen. Hij laat je, als man, wat in verwarring achter. Misschien ook wel als vrouw. De roman heeft een mooi open einde waar je als lezer alle kanten mee uit kunt. Het boek is moralistisch zonder dat je begrijpt wat die moraal precies is. Dat wekt verwarring. Je wilt als lezer graag weten welk standpunt de schrijver inneemt ten opzichte van de hoofdpersoon van de roman. Of…is ze eigenlijk de hoofdpersoon zelf? Heeft ze zichzelf beschreven? Behalve dat de hoofdpersoon, net als de auteur van half Noord-Afrikaanse en half Franse afkomst is, weet ik het niet. Schrijfster en hoofdpersoon dragen in ieder geval niet dezelfde naam en dat is al heel wat in dit schrijverstijdperk. De roman speelt zich af tijdens de Arabische lente in 2010.
Journaliste Adèle is getrouwd met chirurg Richard en heeft een peuterzoontje Lucien. De relatie tussen Adèle en Richard is steriel maar erg liefdevol. Ze kan zich geen leven voorstellen en wil ook geen leven zonder Richard maar ze heeft helemaal niets met zijn lichaam. Hij heeft een kind bij haar verwekt en hoopt dat nog een keer te doen, meer houdt hun seksuele relatie niet in. Adèle heeft echter zeer sterke verlangens naar seks. Niet met haar partner maar met bijna willekeurige mannen die ze toevallig tegen het lijf loopt. Ze verlangt dan geen drie-gangen-seks maar is alleen geïnteresseerd in de hoofdschotel. Ze wil ‘genomen’ worden en geen poespas voor- of achteraf. Beschrijvingen doen me soms bijna aan verkrachting denken. Niet alleen mannen op straat verleidt ze, maar ook de vrienden van haar partner en de partners van haar vriendinnen. Ondertussen houdt ze haar wilde leven voor Richard verborgen en leidt aldus een dubbelleven. Dat gaat natuurlijk op een bepaald moment fout. Juist op het moment dat Richard net een ongeluk heeft gehad en volledig afhankelijk is van de zorgen van Adèle ontdekt hij de ‘andere’ kan van Adèle. Ze smeekt om vergiffenis en wordt in genade aangenomen. Ze verhuizen wel van Parijs naar het platteland en daar lijkt ze te midden van ‘alles wat groeit en bloeit en ons altijd weer boeit’ te kalmeren van haar driften. Ze lijkt zelfs wel gelukkig met haar hardwerkende chirurgenman en opgroeiende peuter. Dan overlijdt haar vader en gaat ze alleen terug naar Parijs voor de begrafenis…
Wat er daarna gebeurt blijft raadselachtig en laat de auteur open. Je mag het zelf bepalen. Ik weet het dus niet. Dan sla je het boek dicht wat het laatste lettertje heeft haar weg naar je hersenpan gevonden en blijf je achter met vragen. Waarom heeft de schrijfster dit boek geschreven? Wat wil de schrijfster precies vertellen? Heeft de schrijfster een moralistische bedoeling met deze roman? Bevrijding van de vrouwelijke seksualiteit, zou je kunnen denken. Maar dat geloof ik niet. Adèle lijkt niet echt gelukkig met haar leven vol verleiden. De mannen die ze tegenkomt worden beschreven als dom, lelijk, gewelddadig of hypocriet. Zo kon ze bij één amper zijn piemel vinden onder zijn dikke buik. Alleen partner Richard wordt als een prettig mens en man beschreven. Wil de auteur een moralistische boodschap uitdragen vraag je je dan af. Moeten vrouwen vrij zijn om hun eigen (seksuele) weg te kiezen of moeten ze juist in het keurslijf van het monogame huwelijk geperst worden? Nadat het dubbelleven van Adèle uitkomt perst ze zichzelf in dit keurslijf en voor de neutrale pretlezer, die ik ben, lijkt ze veel gelukkiger dan voorheen. Maar ik als lezer vindt het, met mijn referentiekader van vrijheid blijheid, niet geloofwaardig. Het open einde laat je ook van alles vermoeden… Een aparte roman!