Mijn jongste zoon is een holocaustontkenner. Ik zet het hier zo plompverloren neer, maar vergis je niet; het schaamrood staat op mijn kaken. Hij ontkent niet dat er veel joodse mensen in de tweede wereldoorlog zijn doodgegaan, maar fabrieksmatig vergassen, daar wil hij niet aan. Ook het aantal slachtoffers lijkt hem enorm overdreven… Maar laat ik even doorgaan: Hij vindt ook dat joden en Israël gelijk zijn aan elkaar en dat Israël eigenlijk geen bestaansrecht heeft. Hij is er bovendien van overtuigd dat het stichten van de staat Israël alleen maar kon omdat andere landen zoveel medelijden hadden met de joden.

Was hij nou maar een rotjoch, die zoon van mij. Maar nee, dat is hij echt niet. Veel humor heeft hij. Origineel in zijn gedachten en in het verwoorden ervan. Hij is hoffelijk en lief. Hij is behulpzaam zonder aanziens des persoons. Ook bijzonder slim. Dat merk je aan alles… Dat ontkennen van de stelselmatige joden vernietiging is echt een uitzondering. Het begon puberaal; lekker afzetten tegen je vader, maar nu lijkt er toch iets in zijn volwassen wordende brein te beklijven. Ook al ben je het niet; je voelt je altijd verantwoordelijk voor je kinderen. Ik ook. Hoe krijg ik die rampzalige ideeën uit zijn hoofd?

Vorige week is de film ‘Son of Saul’ uitgekomen. Twee dagen uit het leven van iemand van het sondercommando in Auschwitz-Birkenau. Wellicht kunnen we daar samen naartoe gaan. Ziet hij van binnenuit wat daar in dat concentratiekamp is gebeurd. Gisteren de ‘Voetnoot’ van Arnon Grunberg. Een vernietigend oordeel. Terwijl ik de film niet gezien heb, onderschrijf ik Grunberg’s mening meteen; een zeer ongeloofwaardig verhaal en dat terwijl er zoveel geloofwaardige verhalen te vertellen zijn; die zijn namelijk bewezen. Ik nodig mijn zoon dus niet uit om samen naar ‘Son of Saul’ te gaan.

Ik wilde hem de film ‘Shoah’ cadeau doen. De negen uur durende film van Claude Lanzmann met interviews met alle betrokkenen. Een zeer indrukwekkende film. Nadat ik Auschwitz bezocht had, heb ik hem nogmaals, integraal, bekeken. Daarna was ik zo somber dat ik mezelf verbood om ook nog maar een seconde met dit onderwerp bezig te zijn. Ik ben bang dat dit niet aan gaat slaan bij mijn jongste zoon. Hij is weliswaar slim en geïnteresseerd in alles, maar negen uur interviews, dat is wel een hele zit. Maar de getuigenis van de man die lid was van het sondercommando (een ‘echte’ dus) zal hem wellicht op andere gedachten brengen. Maar hoe haal je juist dit interview, met Nederlandse ondertiteling (want mijn zoons Duits is niet zo goed) uit die film?

Nog een mogelijkheid is hem de stamboom van onze familie te laten zien. Mijn zoon staat er zelf ook in, daar kan hij beginnen te klikken:

• klik op zijn vader (ik dus),
• klik op zijn oma (mijn moeder, dus)
  • Het gezin waaruit zij kwam: 1 op de 3 dood in vernietigingskampen
• Klik op zijn overgrootvader:
  • Het gezin waaruit zij kwam: 4 op de 5 dood
• Klik op zijn betovergrootvader
  • Het gezin waaruit hij kwam: 4 op de 4 dood in de vernietigingskampen
• Klik op zijn betovergrootmoeder
  • Het gezin waaruit zij kwam: 9 op de 9 dood in de vernietigingskampen.

Zou dat indruk maken?