Sommige gebeurtenissen staan in je geheugen gegrift. Je weet nog precies waar je was en wat je deed toen het gebeurde. De moord op president Kennedy bijvoorbeeld of toen vliegtuigen het WTC in New York invlogen. Aan de eerste van de twee heb ik overigens geen herinneringen omdat ik toen nog niet verder keek dan de wanden van mijn wieg. Die vliegtuigen en het WTC, ja die wel. Nou en of! We zaten die avond in een uitgestorven restaurant te eten. Het bedienend personeel had meer oog voor het televisiescherm dan voor ons; wij waren die dag zeventien jaar getrouwd.

11 juni 1977 is ook zo’n datum. Op die dag werd met verpletterend geweld een einde gemaakt aan de kaping van een trein in Drenthe. Ik was dat jaar al vroeg op vakantie. Ik was een kamp aan het voorbereiden. We zouden ons de komende week samen met andere jongeren gaan storten op milieu- en natuurbescherming. Maandag zouden de deelnemers komen. Zaterdagavond daarvoor gingen we in de kroeg een afzakkertje halen. De café-populatie zat gekluisterd aan de tv. Het eerste beeld dat ik daar zag was van twee straaljagers die laag over de trein scheerden. Die trein had al dagen het nieuws gedomineerd. Ook het beeld van een doorzeefde locomotief is me bijgebleven.

Bij die bevrijding werden ook twee jonge vrouwen doodgeschoten Ansje Monsjou en Hansina Uktolseja. De eerste was gegijzeld en was voor de tweede keer in korte tijd op de verkeerde plaats op het verkeerde moment. Wij hadden enorm te doen met Ansje en haar nabestaanden. Hansina Uktolseja kon echter op weinig sympathie rekenen. Ze had er in mijn ogen destijds om gevraagd om doodgeschoten te worden. Bovendien wist ik zeker dat zo’n vrouwelijke kaper nog wreder was dan haar mannelijke collega’s; ik had nog niet zo heel lang daarvoor de Tecumseh-boeken gelezen!

Een paar jaar geleden werd de kaping als televisiedrama gereconstrueerd. Ik zag toen de kapers veranderen in wat ze werkelijk waren; Idealistische jongeren; jongeren zoals ik op dat moment; strijdend voor een zaak waar ze in geloofden. Ze werden van hun mythische slechtheid ontdaan. Vooral Hansina werd in een heel ander daglicht gezet. Ze was het onzekere liefje van de leider van de kaping en had op het allerlaatste moment de plaats ingenomen van een ander. Die ander was niet komen opdagen. Ze was veel minder militant dan de media ons had voorgespiegeld. De hoofdkaper gaf haar steeds hoop op iets moois maar als puntje bij paaltje kwam, liet hij haar zitten. Zo werd ongeveer de relatie geschetst in dat tv-drama. Hansina won al snel mijn sympathie want ik kom graag op voor de worstelende en lijdende mens!

Wat zeker is: Door negenendertig kogels geraakt, lag Hansina op de grond in de trein. Levend. Geen wapen in de buurt. Toen is er een marinier gekomen en heeft haar van dichtbij door het hoofd geschoten. En toen was ze dood. Diverse ministers noemden dat geen executie. Ik eigenlijk wel. Advocaat Zegveld heeft een aanklacht ingediend. Ik hoop dat de rechtszaak naar boven brengt waarom dat meisje van toen, op die manier is doodgeschoten. Ik hoop zo dat die marinier zich dat nog herinnert en wat zijn overwegingen waren… Ik heb namelijk iets van een ridder…als er een gewond meisje op de vloer ligt, dan is niet mijn eerste gedachte: schiet haar dood…