Ik heb lang mijn mond gehouden over mijn partij. Mijn partij bestaat nauwelijks nog. Het lijkt wel op een bedrijf ik gewerkt heb. Op het moment dat ik in dienst trad, was de sky the limit. Na verloop van tijd werden ze als armzalige overgenomen door een ander om uiteindelijk helemaal failliet te gaan. Ben ik dan toch de kwade genius? Neem IOsys. Marktleider toen ik in dienst kwam. Op dit moment, vijftien jaar later, spartelen de allerlaatste restjes van het bedrijf nog een heel klein beetje na in SOMToday. Ze zijn niets meer, helemaal niets. Zo lijkt het ook gegaan met mijn partij.
Toen ik actief lid werd, was Wouter Bos partijleider en Lodewijk Asscher wethouder. De partij had de wind enorm mee. In de tweede kamer was de partij een factor om rekening mee te houden. In de gemeenteraad van Amsterdam hadden we (dacht ik) net geen absolute meerderheid. Nu, tien jaar later, is mijn partij volledig weggevaagd. Hij bestaat eigenlijk niet meer. We spelen hier en daar in de marge nog een piepklein rolletje; de grote burgemeesters zijn nog van de Partij van de Arbeid. That’s all!
Meteen na de desastreus verlopen tweede kamer verkiezingen werd ik door mijn partij opgebeld om te vragen hoe het er met mij, in politiek opzicht, voorstond. Ik voelde me compleet verslagen. Wat een nederlaag! De winst van Groenlinks was veel te mager om het verlies van mijn partij te compenseren. Ik constateerde dat de PvdA het tij niet mee had, maar ook dat er een tactische blunder was begaan. Die verkeerde zet heeft ons nog veel dichter naar de rand van de afgrond gebracht: De tweestrijd tussen Diederik Samsom en Lodewijk Asscher. Die strijd was louter en alleen bedoeld om de partij weer wat positief in de picture te krijgen. Het gevolg was dat de partij nog veel verder uit het zicht raakte. Als je zo’n talentvolle partijleider als Samsom hebt, moet je er alles aan doen om hem te behouden. Samen met Lodewijk Asscher had hij het gevecht aangekund met de andere partijen. Ik denk dat Asscher geen enkele moeite had gehad om achter Samsom op de lijst te staan. Die tweestrijd om het partijleiderschap was een absolute blunder. Maar had je die blunder ook kunnen voorkomen?
Nee. Dat is het juiste antwoord. Tijdens het kabinet Rutte-Asscher kwam de Partij van de Arbeid, onder leiding van Diederik Samsom in een vrije val terecht. Het aantal zetels dat de partij uiteindelijk gehaald heeft met Asscher, werd al jaren voorspeld. Dat gaf alle aanleiding om te kijken of het met een nieuwe leider beter zou gaan. Met een nieuwe leider zou er een nieuw elan kunnen komen in de partij die de partij wellicht weer aantrekkelijk zou maken. Maar Samsom en Asscher zijn broeders zonder veel verschillen. In plaats van naar een verkiezingsstrijd keken we naar een onbedoelde broedermoord. Dat was niet fraai om te zien. Dat heeft ons heel veel stemmen gekocht.
Maar, heeft de val van de partij iets met mij maken? Toch wel. Ik ben niet onschuldig. Als ik voor de keus had gestaan zo voor de verkiezingen over hoe we met de beroerde peilingen om moesten gaan, dan had ik gekozen voor lijsttrekker verkiezingen. Voor het nieuwe elan dat de partij uit het slob moest trekken. Ik zou Hans Spekman hebben gesteund… Ik steek graag de hand in eigen boezem. Verder ben ik maar een heel klein radartje in het geheel. Dat besef ik me heus wel.