We zijn al in diverse verwoeste steden geweest. Verwoest tijdens een oorlog. Meestal zie je dat het na de oorlog uithuilen en opnieuw beginnen is. Neem bijvoorbeeld een willekeurige stad in Duitsland. Geen stukje puin meer te vinden. Ook is niet alles nieuwbouw; men probeert het oude te herstellen en zo de cultuurmonumenten te behouden voor het nageslacht. Niet helemaal nieuwbouw maar ook geen oudbouw, dus. Maar…,wat is precies nieuw of oud.
Enkele jaren geleden waren we in Wűrzburg. Een stad midden in Duitsland waar we al heel regelmatig een nachtje op de camping hadden gestaan als we Duitsland moesten doorkruisen. Deze keer besloten we om de stad eens echt goed te gaan bekijken en dat bleek niet voor niets. De stad was de hoofdstad van een gebied bestuurd door de kerk en midden in de stad stond het bisschoppelijk paleis. Een juweel. Een absolute aanrader om daar eens te gaan kijken. Een wonder van zinsbegoochelende kunst. Maar…grotendeels na de tweede wereldoorlog gereconstrueerd, want de geallieerden hadden er diverse bommen op gemikt. Uithuilen, de puinhopen bij elkaar vegen en…opnieuw beginnen.
Gisteren waren we in Ayutthaya. Nog steeds in Thailand, dus. Vreemd genoeg blijken ze daar een heel andere opvatting te hebben. De stad was de hoofdstad van een groot rijk dat destijds ongeveer de oppervlakte van Thailand besloeg. Maar helaas, zoals dat gaat, er brak een oorlog uit tegen de Birmezen. Na een lang beleg viel de hoofdstad Ayutthaya en werd geplunderd en vervolgens in de fik gestoken. Je zou denken; uithuilen, de puinhoop bij elkaar vegen en opnieuw beginnen. Nee, in deze stad dus niet. Ze lieten de puinhopen gewoon zoals ze waren en men ging door met zijn eigen leven. Gelukkig maar, want deze verbrande puinhopen laten uiteindelijk toch zo veel moois zien dat het op de wereld erfgoedlijst is gezet. Je zou misschien verwachten dat vooral het regeringscentrum in het midden van de oude stad het had moeten ontgelden, maar dan blijkt dus niet zo. Verspreid over een behoorlijk groot gebied vind je verwoeste tempels die door hun verwoesting alleen al verschrikkelijk mooi zijn. Halve boeddha’s, soms niet meer dan een gekruist onderbeen, staan nog in de tempels zwartgeblakerd te wezen.

Ik vond bij één van de tempels nog een volledig intacte boeddha. Dat betekent dat hij in dit uitermate spirituele land aanbeden wordt. Boeddha lijkt hier niet verlichting te zoeken, maar te treuren. Te treuren om de ondergang van Ayutthaya. Mooie, verheven Boeddha…