Toen Pim Fortuyn werd doodgeschoten, borrelde uit het moeras de giftige oprisping dat de kogel van links kwam; van de Partij van de Arbeid. Ik ben toen actief geworden in mijn partij. Ik zag Pim Fortuyn als iemand die de geest uit de fles haalde; onderbuikgevoelens losmaakte en groepen tegen elkaar opzette. Nederland verdiende Fortuyn als premier. Daarna zou hij op natuurlijke wijze uitdoven; dat wist ik zeker. De moord op Fortuyn was daarom een ramp voor links. Ik wilde mijn steentje bijdragen aan herstel van mijn partij. Dat kon alleen maar, vond ik, door mij openlijk achter de partij te scharen.

Ik werd secretaris van onze afdeling en coördineerde campagnes. Wouter Bos was toen net partijleider geworden. Hij was extreem slim, charismatisch en…open en eerlijk. Wouter Bos was iemand voor wie ik graag de benen uit mijn lijf liep. Toen hij wat jaartjes later, aankondigde dat hij ermee ophield, schokte hij mij diep!

Zijn columns, die hij na zijn periode als partijleider in de Volkskrant schreef, heb ik altijd gretig gelezen. Hij gunde ons een blik in de keuken van de Nederlandse politiek. Centraal thema in al zijn stukjes: De kloof tussen ideaal en werkelijkheid. Het is niet moeilijk om mensen te winnen voor je idealen; het realiseren is de uitdaging. Nederland is een coalitie-compromissenland. Van een compromis wordt niemand ooit blij. In een coalitie heb je mazzel als het je lukt om de successen van de samenwerking aan jouw partij te koppelen en de decepties aan de andere partijen.  Voor mijn partij pakt dat doorgaans slecht uit.

Gisteren las ik zijn laatste column. Hij had alles wat hij te zeggen had al eens eerder gezegd en daarom hield hij ermee op. Jammer! Alweer schokkend! Ik wil alles wat hij te schrijven heeft graag meerdere keren, in verschillende toonaarden, lezen.  Wat Wouter Bos te zeggen heeft, is altijd de moeite waard.

Bij Pauw, gisterenavond, vergeleek hij de beroepen columnist en politicus. Als je als politicus je mening geeft, heeft dat meteen consequenties. De cameraploegen rukken al uit op het moment dat je je mond opendoet.  Als columnist mag je ongestraft overal een mening over geven. Niemand roept je ter verantwoording. De columnist is koning binnen zijn column en over zijn column!

Bij Pauw gisterenavond toch ook een uitglijder. De groene zeep werd gesmeerd door CDA-politicus (hoewel journalist) Frits Wester. Wester viel Bos zwaar aan omdat hij in zijn column pleitte voor een samenwerking tussen Groenlinks en de PvdA. Betweter Wester wees Bos op de tegenstrijdigheid met Bos’ eigen beleid van destijds. Wester verweet Bos opportunisme; nu het slecht gaat met de partij moet een andere partij hen komen redden. In de tijd dat het goed ging met de partij (onder Bos, dus) had de PvdA er geen oren naar. Wouter Bos ging dat omstandig uitleggen. Maar Bos realiseerde zich niet op tijd dat hij In het verleden functioneerde als partijleider van een partij die opereerde in een complex politiek krachtenveld waarbij zijn uitspraken meteen consequenties hadden op de politieke situatie van toen. Nu is hij columnist zonder verdere verantwoordelijkheid. Wouter Bos gaf als columnist zijn mening en zijn analyse. Zonder consequenties. Wouter Bos is koning binnen en over zijn column. Dat had hij Frits Wester moeten antwoorden. Had hij in zijn volgende column kunnen doen. Maar helaas… hij is nu ook geen columnist meer…