De Volkskrant heeft dagelijks een ingezonden brief die in het zonnetje wordt gezet. Ook vandaag. Het is een brief van Diana Chavdar uit Baarn. Ze vertelt dat ze uit Oekraïne komt en dat ze al twintig jaar in Nederland woont. Zij vraagt ons om ‘ja’ te stemmen voor ‘Oekraïne’. Want, zo betoogt ze, als Nederland ‘nee’ stemt dan zal: ’Oekraïne verder in zijn eentje tegen de corruptie en tegen het post-Sovjetregime moeten vechten.’ Bovendien wil ze dat: ‘Oekraïne steun krijgt van Nederland en de internationale gemeenschap en niet alleen staat.’ Haar doelen vind ik nobel en ik zal de laatste zijn om me daarvan af te keren, maar bereiken we die doelen door voor het associatieverdrag te stemmen? Daar geloof ik dus helemaal niets van.
Ze voelt zich solidair met Oekraïners in Oekraïne. Zoveel is wel duidelijk. Mijn vraag aan Diana Chavdar is: Voelt zij ook solidariteit met de mensen in Oost-Oekraïne. Dan heb ik het niet over Poetin en zijn regering, maar…de gewone man: De onderwijzeres en de loodgieter en de bankemployee en de verpleegkundige. Hele gewone mensen dus, die leven in Donetsk. Denkt mevrouw Chavdar dat de mensen die daar wonen er net zo over denken als zij? Lijkt me duidelijk; daar moeten ze niets van het verdrag hebben. In die streek staan de mensen dichter bij Poetin dan bij Porosjenko; daar wonen mensen die zich Rus voelen en niet Oekraïens zoals mevrouw Chavdar. Dat maakt alles zo onoverzichtelijk, ondemocratisch en gespannen. Terecht schrijft ze over het enorme leed in haar land en het verlies aan mensenlevens. Verschrikkelijk. Maar, lossen we dat op met zo’n verdrag? Dat verdrag was de aanleiding om het flink op een matten te zetten, in Oekraïne, destijds.
Toen het Oekraïense drama begon zat er een Russisch gezinde, democratisch gekozen regering. Zo corrupt als de pest, naar ik begreep, maar democratisch gekozen. (Eén van de eerste wapenfeiten van die regering: De Oekraïens gezinde ex-premier Tymosjenko in de gevangenis gooien wegens…corruptie. Naar verluidt, niet voor niets). Janoekovitsj wilde het verdrag met Europa niet tekenen omdat hij er helemaal niet achter stond. Een aanzienlijk deel van de bevolking van Oekraïne wilde dat niet. Dat leidde direct naar een opstand der Oekraïense Oekraïners. Dat ging er heftig aan toe. In de frontlinie speelden regelrechte fascisten een rol. Fascisten die er in het parlement niet voor terugdeinzen om hun collega´s fysiek hun mening op te leggen. In Kiev werd de democratisch gekozen Russisch gezinde regering naar huis gestuurd en vervangen door een Oekraïens gezinde regering. De verkiezingen die alles moest legitimeren en die uiteindelijk Porosjenko aan de macht bracht, was een farce omdat een aanzienlijk deel van de bevolking niet meedeed aan de verkiezingen. En zo belandde Oekraïne in een burgeroorlog.
Voorlopig is mijn mening nog steeds dat het associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne heeft geleid tot een burgeroorlog. Voordat we verder gaan met zo´n verdrag moeten de Oekraïners zelf beslissen in wat voor land ze willen leven. Ik zou me kunnen voorstellen dat we op den duur wel een associatieverdrag tekenen met Oekraïne, maar dat het land dan nog maar half zo groot is omdat een groot deel van de bevolking zich via (hopelijk) democratische weg heeft aangesloten bij Rusland.
Ik ben voorstander van een verenigd Europa! Ik ga tegen het associatieverdrag stemmen met Oekraïne, maar door goede argumenten laat ik me heus overhalen om ervoor te stemmen…maar dan moet ik ze wel horen!