Eergisteren waren Josien en ik naar Rotterdam. Naar het filmfestival aldaar op uitnodiging. Naar de Colombiaanse film Oscuro Animal van Felipe Guerrero. De film wil laten zien wat oorlog met vrouwen doet. Daarvoor verfilmde Guerrero drie verhalen van vrouwen die vanuit de jungle van Colombia – waar ook daadwerkelijk een oorlog woedt – naar de stad vluchten. Zonder dialogen. Compleet geen tekst. Wel veel geluid.
Ik miste dialogen. Eigenlijk miste ik de tekst en uitleg en daardoor zat ik veel te puzzelen. Je wilt het verhaal begrijpen…tenminste zo ben ik. Als mensen helemaal niet spreken, dan valt het je vooral op dat we in het dagelijkse leven zo veel spreken en wat voor centrale rol taal speelt. De regisseur, die vooraf aan de voorstelling geïnterviewd werd, beweerde dat hij taal voor zijn film niet nodig had. Ik ben het niet met hem eens. In de film ontstonden ronduit geforceerde situaties waarbij het gek en vreemd was dat er niet gesproken werd. Daardoor waren scenes niet meer geloofwaardig. Film draait om geloofwaardigheid. Je mag kabouters, dwergen, heksen, maanmannetjes laten zien, maar het moet geloofwaardig zijn.
Vrouwen hebben het zwaar in oorlogstijd, lijkt de regisseur te willen zeggen. Als je daarvan uitgaat dan mis je vijftig procent van de waarheid. Ook mannen hebben het moeilijk. Focus je je alleen op vrouwen, dan blijft er voor de man de rol van bad guy over. Dat voegt niets toe aan de analyse van het probleem van ontmenselijking. In deze film zijn vrouwen de slachtoffers en mannen de daders. Was het hele leven maar zo simpel!
In een oorlog worden tegenstrijdige dingen van jonge mannen verwacht. Extreme en tegenstrijdige dingen. Mannen moeten doden, maar zelf overleven. Ze moeten de vijand verpletteren, maar tegelijkertijd de vijand respecteren. Dat lijkt me dus onmogelijk. Dat kan je van een mens niet vragen. Geef de soldaat een vijandbeeld en laat het daarbij. De soldaat zal er alles aan doen om zijn taak uit te voeren; de vijand doden. Daarom zal de vijand er alles aan doen om de soldaat als eerste te doden. Een soldaat kijkt altijd de dood in de ogen. Vraag de soldaat niet om de vrouwen van de vijand te respecteren. Dat gaat niet lukken. De vijand is de vijand. Neuk je de vrouw van de vijand dat hem je hem onder controle.
Als je wilt dat jonge mannen geen oorlogsmisdaden plegen, voer dan geen oorlog. Zorg voor samenwerking en harmonie. Die samenwerking en harmonie is na de tweede wereldoorlog in Europa goed gelukt! Daarom maak ik me heel veel zorgen over de sentimenten tegen Europese samenwerking van nu.
Dat filmfestival van Rotterdam was een leuk dagje uit. Oscuro Animal geeft je veel stof tot nadenken. Ik hoop dat de regisseur ook nog eens nadenkt over deze film. Vooral over zijn analyses. De film liep een beetje mank.
Als Amsterdammer ga ik steeds meer van Rotterdam houden, merk ik; samenwerking en harmonie in Nederland! (Vandaag speelt Ajax tegen Feijenoord!)