Josien viel het wel op. Mij niet, in eerste instantie. In de film Lady MacBeth van William Oldroyd is geen muziek te horen. Geen muziek als onderdeel van het verhaal, maar ook geen achtergrondmuziek. Niets. Definieer je muziek als gestructureerd geluid, dan is er wel stilte. Heel erg veel stilte. Vooral in het begin van de film. Als het kader voor het verhaal neergezet wordt is vooral de stilte voelbaar. Een geluid dat je als toeschouwer onzeker maakt en dat je niet wilt doorbreken. Slechts het tikken van de klok en het kraken van de bank en het ruisen van de jurk van hoofdpersoon Katherine. Het accentueert de stilte die er rondom haar is. De stilte is net zo’n gevangenis als de muren van het huis of haar strak aangesnoerde corset of de hoepelstellage voor haar rok. Maar ook verder weg, rondom het huis, de wilde sompige natuur houdt haar in eerste instantie in bedwang. Zelfs haar huid; want ze heeft een dikke huid, vertelt ze aan het begin van het verhaal. Het universum als gevangenis. Elk element van het universum wil haar binnen grenzen houden.

Haar kersverse echtgenoot lijkt een perverse ploert. Maar zo slecht is haar heer en gebieder nog niet eens, begrijpen we aan het eind van de film. Ook hij is een arme drommel die weliswaar boers doet, maar net zo goed met Katherine wordt opgescheept als zij met hem. We krijgen te horen dat Katherines vader haar gelijktijdig met een stukje grond verkocht heeft. Zij moet voor het nageslacht zorgen, voor een erfgenaam. Maar de zoon heeft al een vrouw en kind en wil helemaal niets met Katherine. Kennelijk mag hij van zijn tirannieke vader niet trouwen met zijn geliefde. Wel met Katherine. Een stevige en knappe jonge meid. Daar wordt je wel hitsig van…maar wil je dat wel? Oldroyd laat Katherines echtgenoot zichzelf aftrekken bij haar fraai gevormde billen en daarmee zet hij de man een beetje weg als een perverteerde. Zo lijkt het, tenminste. Je gaat je afvragen waarom hij zo stuurs is. Waarom hij haar niet lekker in bed neemt. Maar de schijn bedriegt als later zijn zoontje opkomt. Op dat moment is Katherine al uit al haar beknellingen gebroken.

Want natuurlijk, dat moet wel. Als je zo beknelt zit, dan wil je er uitbreken. Katherine gaat een wilde stormachtige relatie aan met de stalknecht Sebastian. Zo verboden als het maar zijn kan in de Victoriaanse tijd waarin het verhaal gesitueerd is. Katherine breekt los uit het huis en uit haar korset en uit haar hoepelrok stellage. Met haren wapperend in de wind bedwingt ze de sompige natuur. In plaats van de uitgestrekte moerassen in het begin, zien we weelderige bossen en woeste rivieren. Het is overduidelijk dat ze zich niet meer in welk keurslijf dan ook zal laten dwingen. Ze zal alles doen om haar vrije leven en haar vrije liefde te verdedigen; zelfs als ze daar moord en doodslag en verraad voor nodig heeft. Katherine gaat tot het uiterste. En wint… of niet?

Het is alweer een poos geleden dat ik zo onder de indruk uit de bioscoop stapte als gisterenavond. Wat een fantastische film. Wat een beklemming. Eerlijk gezegd zou ik hem, als ik de film als video op de bank zat te kijken, al een paar keer uit hebben gezet. Je kunt gewoon sommige dingen niet goed aanzien. Gelukkig zat ik niet op de bank, maar in de bioscoop en dan kan je de film niet uitzetten. Ik moest het wel zien. En ik wilde het ook allemaal zien. Ik wilde zien hoe Katrherine tot het uiterste ging en hoe ze er uiteindelijk ook nog mee wegkomt. Lady MacBeth is een absolute aanrader; een film die je haast wel gezien moet hebben. Om de fantastische stills bijvoorbeeld. Katherine prachtig uitgekaderd tegen het victoriaanse decor. De gave, ietwat grove, maar zeker opwindende trekken van hoofdrolspeelster Florence Pugh. Maar ook om de nog veel grotere klem waar, zwarte, dienstmeid Anna in terecht komt. Zij verinnerlijkt de stilte rondom nog veel erger. En de tirannieke schoonvader; als toeschouwer laat je geen traan om hem. Pas als Sebastian breekt, heb je als toeschouwer het idee dat Katherine te ver is gegaan. Dat ze gestraft moet worden. Dat het niet kan wat ze doet. Ik was diep onder de indruk van deze film!