Er is geen onderwerp waarbij ik zo heen en weer word geslingerd als bij Zwarte Piet. Het zou me geen zak moeten uitmaken maar hoe harder de ene kant schreeuwt hoe sneller ik naar de tegenpartij loop. En omdat beiden kanten het niet kunnen laten om hard te schreeuwen ga ik keihard van de ene naar de andere kant. Daarom heb ik besloten om tegelijkertijd naar beiden kampen te luisteren en daardoor zo ongeveer in het midden te blijven. Ik heb best te doen met mensen die door hun positie gedwongen zijn om iets over Zwarte Piet te zeggen in het openbaar. De kinderombudsvrouw: Zelfs haar genuanceerd gefluister klinkt als oorverdovende rauwe kreten op een hardrock festival. Op de één of andere manier raakt Zwarte Piet het oergevoel van beide partijen. Een genuanceerd midden bestaat bijna niet. Het voelt als oorlog waarbij je partij móét kiezen.
Ik merkte dat mijn haren overeind gingen staan toen ik hoorde dat de kinderombudsman Zwarte Piet in de huidige vorm afwees. Zo werden haar woorden in de pers naar buiten gebracht. Meteen liet het journaal de Ghanees Jerry Afriyie vertellen hoe gelukkig hij werd van de woorden van de ombudsvrouw. Hoe komt dat bij mij binnen?
Ik woon heel gezellig in mijn huis. Heb mijn huis ingericht zodat ik er, samen met mijn geliefde en mijn kinderen prettig kan wonen. Mijn kinderen groeien op. Allemaal leuke herinneringen. Ook wat slechte; ieder huis heeft zijn kruis. Op een dag nodig ik mijn buurman uit in mijn huis. Maar wat zegt die buurman: Ík heb niet te eten, mag ik met jullie mee-eten? “Natuurlijk mag je mee-eten. Ik heb het goed en ik deel graag met je”. En de buurman begint te schransen. Als hij zijn lepel na het toetje neerlegt, zegt hij: “Dat schilderij, dat moet je weghalen. Dat stoort me enorm. Weg met dat schilderij!” Daar word je als gastvrij mens boos van. Bemoei je met je eigen zaken! Maar dat roepen om het verwijderen van dat schilderij blijft doorgaan. Jóúw schilderij in jóúw huis. Wat een ondankbaar mens! Je zoekt steun bij een overheid: “Nou ja, zo mooi is dat schilderij nou ook weer niet: probeer er samen uit te komen.” Dan voel je je pas echt genomen.
Dat gevoel dus. Maar dat gevoel klopt gewoon niet. Nederland is niet te vergelijken met mijn huis. Je mag hier in Nederland alles aan de orde stellen en het land is van iedereen die er woont. In de Zwarte Pieten discussie gaat het uiteindelijk over discriminatie. Mensen voelen zich gediscrimineerd. Moet je die discriminatie bestrijden? Bij de bestrijding van discriminatie ben je gericht op de verandering van een ander. Een onbegonnen zaak. Neem raciste Gloria Wekker; niets zal haar overtuigen; ze zit vastgeroest in haar eigen gelijk. Ze onderbouwt haar rassentheorie quasiwetenschappelijk. Maar ook het Zwarte Pieten gilde. Net zo goed overtuigd van eigen gelijk. Mij hoor je dat niet goedpraten. Misschien is het kweken van minder lange tenen een betere oplossing dan al dat gedoe over discriminatie… Ik ga er in ieder geval voor!
Het verhaal van de kinderombudsvrouw was veel genuanceerder en voorzichtiger dan de pers ons liet geloven. Feitelijk zegt ze dat de volwassenen er samen moeten zien uit te komen. Dat is alles. Zwarte Piet…wat een discussie!